Mojżesz ben Majmon (1135-1204)
filozof, teolog i lekarz, najwybitniejszy myśliciel żydowski średniowiecza; urodził się w Kordowie, gdzie studiował u nauczycieli żydowskich i arabskich; prześladowania w okresie panowania Almohadów zmusiły M. do opuszczenia z rodziną Hiszpanii, po długiej wędrówce ostatecznie osiadł w Egipcie, sprawując funkcję lekarza sułtana. Rola M. była dla judaizmu analogiczna do tej, jaką wobec katolicyzmu odegrał św. Tomasz: dokonał adaptacji arystotelizmu dla potrzeb religii żydowskiej. Starał się uzasadnić, że judaizm jest dającym się oprzeć na podstawach rozumowych spójnym systemem myśli, choć jego pełne zrozumienie rezerwował raczej dla elit intelektualnych aniżeli wierzących mas. Opracował podobne do św. Tomasza dowody na istnienie Boga. Uważał, że istota Boga pozostaje poza zasięgiem intelektu i naszych nieporadnych wyobrażeń, ale jego działania mogą być analizowane. W tym duchu dokonał pełnej kodyfikacji praw biblijnych i przepisów rabinicznych w ukończonym 1180 dziele Miszne Tora (Powtórzenie nauki). Swoje najbardziej znane dzieło Dalalal al-Ha`irin (Przewodnik dla zabłąkanych) napisał po arabsku, przetłumaczone na hebrajski i łacinę (na zlecenie Fryderyka II pt. Dux perplexorum) oddziałało na średniowieczną myśl filozoficzną trzech religii monoteistycznych: judaizmu, chrześcijaństwa i islamu. M. jest autorem trzynastu artykułów wiary niezbędnych do uzyskania zbawienia, które powszechnie uważane są za credo judaizmu. 1. głosi: Wierzę niezbicie, że Stwórca, niech będzie błogosławione Jego Imię, jest tym, który tworzy i kieruje wszystkimi stworzeniami i On sam był, jest i będzie sprawcą wszelkich zdarzeń. Ostatni 13.: Wierzę niezbicie, że umarli zmartwychwstaną, kiedy będzie taka wola Stwórcy, błogosławione niech będzie Imię Jego, i chwalić Go będą po wsze czasy. Ciało M. zostało przewiezione do Palestyny i został pochowany w Tyberiadzie. Przez wielu podziwiany jako geniusz, M. i jego filozoficzna interpretacja Biblii i wierzeń spotkała się z oporem tych talmudystów, którym bliższa byla Kabała. Spalili oni i rzucili klątwę na jego dzieła. W judaizmie konflikt pomiędzy zwolennikami Majmonidesa i Kabały trwa w różnych formach do dziś.