podbiegłe krwią plamy lub otwarte rany na rękach i nogach, a także na głowie i lewym boku, spotykane u osób intensywnie rozpamiętujących mękę Chrystusa i będących w stanie ekstazy religijnej; od czasów średniowiecznych w Kościele katol. uważane za obraz ran Chrystusowych; s. nie ropieją, nie ulegają zakażeniu i zabliźniają się samoistnie, zaś wszelkie próby ich konwencjonalnego leczenia okazywały się nieskuteczne; w historii Kościoła potwierdzono przeszło 300 wypadków wystąpienia s. (w tym 260 u kobiet); 62 stygmatyków zostało kanonizowanych (m.in. św. Franciszek, św. Katarzyna Sieneńska, św. Gemma Galgani); obecność s. jest współcześnie niezwykle dokładnie analizowana przez odpowiednie instytucje Stolicy Apostolskiej i wg prawa kanonicznego nie może być powodem uznania kogoś za świętego; w XX w. najbardziej znanym stygmatykiem był zakonnik ze zgromadzenia kapucynów, Ojciec Pio da Pietrelcino (kanonizowany 2002); medycyna nie zna przekonującego wyjaśnienia tego zjawiska i tłumaczy je stanami silnego napięcia nerwowego, powodującego zaburzenia neurowegetatywne.
- DICK Philip K., (1928-82)
- franciszkanizm w literaturze, nurt lit. XIX i XX w.,...
- KATARZYNA RICCI, (1522-89)