układ, którego głównymi elementami są gruczoły rozrodcze - gonady. Gamety żeńskie - jajniki - produkują komórki jajowe; gamety męskie - jądra - produkują plemniki. Wskład narządów rozrodczych wchodzą drogi wyprowadzające gamety oraz narządy kopulacyjne. Ukręgoustych (Cyclostomata) wokresie dojrzewania degeneruje się przewód pokarmowy, acałą jamę ciała wypełnia nieparzysta gonada. Brak dróg wyprowadzających. Usamic wielu gatunków spodoustych (Selachii) funkcjonuje tylko jeden jajnik. Rolę jajowodów pełnią przewody Mllera, zrastające się ze sobą przed ujściem do kloaki. Wzależności od sposobu rozrodu, obserwuje się różne wykształcenie poszczególnych odcinków jajowodów. Gruczoły skorupowe są dobrze rozwinięte tylko ugatunków jajo- ijajożyworodnych. Usamców jądra są duże, wydłużone izrastające się ze sobą tylnymi odcinkami. Zjąder plemniki przechodzą do przewodów odprowadzających, anastępnie do przewodów najądrza inasieniowodów, utworzonych zprzewodów Wolffa. Nasieniowody otwierają się do kloaki. Uwszystkich spodoustych występuje zapłodnienie zewnętrzne, narząd kopulacyjny utworzony jest zprzekształconych promieni płetw brzusznych. Usamic kostnoszkieletowych (Teleostei) jajniki są bardzo duże iprodukują bardzo liczne, niewielkie jaja. Ukostnoszkieletowych nie zawiązuje się wogóle przewód Mllera, ajajowód tworzy się zfałdu płciowego. Jajowody uchodzą na zewnątrz ciała za odbytem. Również usamców gonady sa duże. Jądra wielu gatunków zrastają się ze sobą tylnymi odcinkami. Wokresie tarła ściany pęcherzyków nasiennych pękają, acałe jądro wypełnia się masą plemników. Na zewnątrz są one wyprowadzane nasieniowodami, które uniektórych gatunków mają postać licznych kanalików połączonych ze sobą poprzecznymi przewodami - tzw. anastomozami. Uwiększości form nasieniowody uchodzą między odbytem aujściem moczowodów. Poza nielicznymi wyjątkami ukostnoszkieletowych występuje zapłodnienie zewnętrzne - iutych form nie ma narządów kopulacyjnych. Unielicznych gatunków żyworodnych, np. uakwariowego gupika Poecilia reticulata, narząd kopulacyjny tworzy się zprzekształconej płetwy odbytowej. Usamic płazów (Amphibia) jajniki mają kształt groniasty, wyprodukowane jaja przechodzą bezpośrednio do jamy ciała. Migawki nabłonka jamy ciała kierują jaja do ujść brzusznych jajowodów (przewodów Mllera). Tuż przed porą godową wścianach jajowodów rozwijają się gruczoły, wydzielające później galaretowate otoczki jaj ( skrzek). Jądra samców są różnie wykształcone wróżnych rzędach. Od jądra biegną kanaliki łączące się wokolicach śródnercza zprzewodem Biddera. Kloaka samców jest zwykle większa od kloaki samic imoże być wynicowana na zewnątrz tworząc narząd kopulacyjny. Usamic gadów jajniki wokresie owulacji otulone są rozszerzonymi ujściami jajowodów, do których wnikają komórki jajowe. Uform żywo- ijajożyworodnych zarodki rozwijają się wmacicach. Przed ujściem do kloaki jajowód tworzy pochwę. Wścianie jajowodów obserwuje się cewkowate uchyłki pełniące funkcje zbiorników nasienia. Jądra gadów są owalne, uwęży leżą jedno za drugim. Do jąder przylegają wyjątkowo duże najądrza. Nasieniowody są przekształconymi przewodami Wolffa. Nasieniowody uchodzą do kloaki. Uwszystkich gatunków gadów zapłodnienie jest wewnętrzne.
- układ rozrodczy, (układ płciowy)
- macica, 1) część żeńskiego...
- narządy kopulacyjne, narządy występujące...