Reklama

żołądek

położony za przełykiem odcinek przewodu pokarmowego kręgowców, wktórego wnętrzu zawarta jest wydzielina oodczynie kwaśnym. Dzięki pracy mięśni ścian ż. zjedzony pokarm ulega wymieszaniu zsokiem żołądkowym ( soki trawienne) irozdrobnieniu. Tutaj też rozpoczyna się trawienie białek. Narząd ten ma wrzecionowaty lub workowaty kształt, ajego wielkość zależy od rodzaju iilości spożywanego pokarmu. Wż. wrzecionowatym wyróżnia się część wpustową oraz odźwiernikową, zaś wż. workowatym, położoną między dwiema poprzednimi część zw. dnem. Części: wpustowa (wpust), położona za przełykiem, iodźwiernikowa (odźwiernik), stanowiąca końcowy odcinek ż., który otwiera się do dwunastnicy, są zaopatrzone wokrężne mięśnie zwieracze. Śluzówka części dennej jest zaopatrzona wkomórki okładzinowe wytwarzające kwas solny ipepsynę. Szczególnie wyraźne zróżnicowanie odcinków ż. zaznacza się uptaków iniektórych rzędów ssaków. Przednia, wpustowa część ż. ptaka ma cienkie ściany, na których wewnętrznej powierzchni zlokalizowane są komórki wytwarzające sok żołądkowy. Część ta określana jest mianem gruczołowej. Odcinek odźwiernikowy przekształcił się wczęść mięśniową, która dzięki bardzo silnie umięśnionym ścianom umożliwia rozcieranie pokarmu. Uptaków żywiących się pokarmem roślinnym, zwłaszcza ziarnojadów, wydajność rozcierania zwiększają zjadane igromadzone wodcinku mięśniowym kamyki ipiasek. Ż. ssaków prezentują typ jedno- lub wielokomorowy. Szczególnie złożoną budową odznacza się ż. przeżuwaczy, zbudowany zczterech komór. Pierwsze trzy, pozbawione komórek produkujących sok żołądkowy, noszą nazwę przedżołądków idzięki obecności bogatej flory pierwotniaków ibakterii spełniają funkcję zbiorników fermentacyjnych. Wstępnie przeżuty pokarm trafia do pierwszego, największego zprzedżołądków - żwacza, wktórym zostaje poddany działaniu drobnoustrojów. Następnie przesuwany jest do czepca, drugiego przedżołądka, gdzie następuje odciśnięcie płynu, który wraca do żwacza. Pozostała część pokarmu znów jest przesyłana do jamy gębowej, gdzie ulega ponownemu przeżuciu iobfitemu nawilżeniu śliną. Stąd pokarm trafia bezpośrednio do trzeciego przedżołądka, noszącego nazwę ksiąg, gdzie ulega ponownemu odciśnięciu. Uzyskany płyn, bogaty wsubstancje odżywcze powstałe wefekcie trawienia celulozy przez mikroorganizmy, dostaje się do ostatniej, czwartej komory ż. - trawieńca, gdzie rozpoczyna się właściwy proces trawienia. Stałe części pokarmu, przechodzące zksiąg do trawieńca idalszych odcinków przewodu pokarmowego, nie ulegają trawieniu. Ryby karpiowate wogóle nie posiadają ż., gdyż ich przodkowie (a wiele gatunków także obecnie) odżywiali się bezkręgowcami posiadającymi wapienne pancerzyki, które zobojętniały kwaśną wydzielinę żołądka. Wtoku ewolucji doprowadziło to do zaniku komórek wytwarzających sok żołądkowy.

Reklama

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama