al- M. (?-956)
arabski historyk i geograf; dla skonfrontowania nabytej wiedzy z rzeczywistością odbył wiele podróży: do Syrii, Iranu, Armenii, na wybrzeża M. Kaspijskiego, do Indii, Cejlonu, Omanu i wzdłuż wsch. wybrzeża Afryki - do Zanzibaru i prawdopodobnie na Madagaskar; z ponad 20 dzieł, jakie przypisuje się M., najważniejsza była 30-tomowa encyklopedycznie ujęta historia świata, obfitująca w wiadomości z różnych nauk i religii; żadne z dzieł M. - prawdopodobnie ze względu na ogromne rozmiary - nie zdobyło popularności, dopiero dokonany przez niego 1-tomowy skrót pod tytułem Murudż az-zhahab... zyskał powszechne uznanie i zapewnił M. miano największego historyka arab.; ze 132 rozdziałów Murudż... ogromną wartość posiada cz. 1, dotycząca historii od stworzenia świata, geografii, religii, obyczajów krajów nieislamskich (m.in. Indie, Grecja, Rzym); M. starał się w obiektywny sposób przytoczyć informacje, chociaż wyjaśnienia, jakimi je opatruje, są często nieprawidłowe; cz. 2 (historia świata islamskiego) jest przeciążona szczegółami i anegdotami.