występowanie w regularnych odstępach czasu powtarzających się zmian w obszarze narządów rodnych kobiety i towarzyszących im zmian w całym organizmie. Efektem przemian zachodzących w błonie śluzowej macicy pod wpływem hormonów jajnika jest krwawienie miesięczne zwane miesiączką, menstruacją lub popularnie okresem. C.m. jest sterowany przez układ podwzgórzowo-przysadkowy w powiązaniu z korą mózgową i innymi gruczołami dokrewnymi. Podwzgórze reguluje wydzielanie przez przysadkę FSH i LH. Pod wpływem FSH w jajniku dochodzi do wzrostu i dojrzewania w ciągu około 14 dni pęcherzyka Graafa (nie zawsze) oraz do wydzielania estrogenów. Błona śluzowa macicy reaguje na estrogeny stopniowo powiększając swoją grubość (jest to tzw. faza wzrostowa). W tym samym czasie podstawowa temperatura ciała jest niższa. Hormon LH przeistacza pękający i wydalający komórkę jajową pęcherzyk Graafa w tzw. ciałko żółte (jajeczkowanie, owulacja). Wydziela ono hormon - progesteron, którego stężenie narasta mniej więcej na 12-16 dni przed następną miesiączką. Pod wpływem tego hormonu w błonie śluzowej macicy zachodzą istotne zmiany: wzrost, pomnożenie się i rozrost gruczołów. Jest to tzw. faza wydzielnicza. Reakcją na progesteron jest podwyższenie temperatury ciała o około 0,5 C, aż do końca cyklu. Jeśli podczas jajeczkowania (owulacji) nie nastąpi zapłodnienie, rozpulchniona błona śluzowa macicy się złuszcza. Objawia się to krwawieniem zwanym miesiączką. Bezpośrednio po złuszczeniu następuje odnowa błony śluzowej macicy. Początek nowego c.m. liczy się od pierwszego dnia wystąpienia krwawienia. Pierwsza w życiu miesiączka nosi nazwę menarche i powinna wystąpić między 11. a 16. rokiem życia (średnio 12,7 lat); ostatnia to menopauza występująca po 45. roku życia (średnio 51,4 lat). Przyczyny braku (stałego lub okresowego) miesiączki mogą być fizjologiczne, np. przed dojrzewaniem, w czasie ciąży, połogu oraz rozwojowe, np. niedorozwój jajników, a także związane z zaburzeniami hormonalnymi, chorobami narządów rodnych, stresami itp. Mogą również występować zaburzenia wiążące się z intensywnością, długością i częstotliwością krwawień. Za prawidłowe uznaje się krwawienia występujące w miarę regularnie, co 21 do 35 dni, trwające 3-8 dni. Przeciętna długość krwawienia to 5 dni, a długość cyklu 28-32 dni. Tylko 15% kobiet ma 28-dniowe cykle miesiączkowe (zob. tabl.).
- cykl miesięczny a seks, u 1/3 kobiet nie występują...
- owulacja, uwolnienie dojrzałej...
- macica, ( uterus )