kaktusy (Cactaceae)
rodzina roślin zielnych z klasy dwuliściennych, o soczystych, zgrubiałych łodygach zwykle pokrytych kolcami i barwnych, wonnych, krótkotrwałych, b. efektownych kwiatach; w ponad 1500 gat., występują w stanie dzikim, gł. na pustyniach oraz półpustyniach, w strefie tropikalnej i subtropikalnej obu Ameryk, skąd zostały przeniesione na wszystkie kontynenty; k. posiadają zróżnicowany wzrost, najmniejsze, np. k. kulisty (Blossfeldia liliputana), osiągają 1 cm średnicy; największe rosną do wys. 20 m i 1 m średnicy (np. cereus olbrzymi); k. są najczęściej bezlistne, asymiluje wyłącznie zielona łodyga i dlatego przyrost roczny jest niewielki; owocem jest duża, soczysta jagoda, najczęściej czerwona, niekiedy osiągająca wielkość dużego jabłka; dzięki silnie rozwiniętemu systemowi korzeniowemu k. gromadzą duże zapasy wody w tkance miękiszowej pędu i są bardzo wytrzymałe na suszę; wykorzystanie k. jest różnorodne: np. owoce opuncji figowej spożywa się na surowo lub wykorzystuje do przetworów; z łodyg innych gatunków k. tubylcy produkują odurzającą używkę peyotl; z pędów i kwiatu cereusa otrzymuje się środek nasercowy; drewno dużych okazów tego gatunku wykorzystywane jest jako materiał budowlany i na opał; na niektórych obszarach Meksyku i Teksasu sadzi się k. jako rośliny żywopłotowe; nadto powszechnie są uprawiane jako rośliny ozdobne w szklarniach i mieszkaniach, w cieplejszym klimacie także w gruncie; w wielu krajach istnieją towarzystwa miłośników k. wydające specjalne czasopisma.
CACTACEAE, GALAPAGOS, KAKTUSY, CEREUS, OPUNCJA, ECHINOPSIS (, PEIRESKIA