miasto w środk. Niemczech (Turyngia), na przedgórzu Lasu Turyńskiego; pierwsze wzmianki 975, prawa miejskie 1254; 1547-1918 stol. księstwa (od 1815 wielkiego księstwa) Sachsen-W.-Eisenach; XVIII-XIX w. jeden z gł. ośr. życia kulturalnego i artystycznego Niemiec (m.in. od 1775 miejsce pobytu J.W. Goethego, 1848-59 za sprawą F. Liszta centrum życia muz. - tzw. szkoła weimarska); po I woj. świat. rozwój przemysłu; 1919 miejsce ogłoszenia konstytucji republikańskich Niemiec; 1920-48 stol. Turyngii; 1937-45 w okolicach hitler. obóz koncentracyjny Buchenwald; do 1990 w NRD; 64 tys. mieszk. (2003); ośr. naukowy i turystyczny; Teatr Nar. (XVIII w.), muzea (m.in. związane z działalnością Goethego), szkoły wyższe (architektury i budownictwa, muzyczna), Nar. Inst. Klasycznej Literatury Niem., Mauzoleum Nar. (na miejscu dawnego obozu w Buchenwaldzie); przem. maszynowy, elektrotechniczny, metalowy, precyzyjny (zegary), poligraficzny, zabawkarski (m.in. modele kolejek), meblarski; kościół św. Piotra i Pawła (XV w., z późniejszymi przebudowami), zamek (XVII-XVIII w.), pałace: Czerwony (XVI w.), Zielony (XVI, XVIII w.), Żołty (XVIII w.); zespół pałacowo-parkowy Belvedere (1. poł. XVIII w., ob. muzeum rokoka); domy L. Cranacha, Goethego, F. Schillera i Liszta; budowle modernistyczne.
- Turyngia, (Thringen)
- Europejskie Miasto Kultury, – w 1983 ministrowie...
- AMALIA, Prawdopodobnie skrót...