ZIELONA GÓRA

miasto na prawach powiatu w woj. lubuskim, zarazem siedziba sejmiku wojewódzkiego (dawna stolica woj. zielonogórskiego, dzieląca tę funkcję w nowym podziale adm. z 1999 z Gorzowem Wielkopolskim); w XIII w. gród z osadą na handlowych szlakach Wrocław -Głogów i Krosno Odrzańskie - Kożuchów; 1323 prawa miejskie (jako Grünberg); dzieliła losy Śląska (zwierzchnictwo czeskie), od 1488 w księstwie żagańsko-głogowskim, od 1490 okresowo w Polsce; w XV-XVI w. rozkwit sukiennictwa, uprawy winorośli i wyrobu win (od 1852 miejsce dorocznego święta winobrania); w XVI w. mennica, wodociągi, rozwój papiernictwa, sadownictwa; w XVII w. podupadło wskutek wojen, pożarów, epidemii; od 1742 w Prusach, germanizacja; w XIX w. rozwój przem. winiarskiego, wełnianego; fabryka wagonów; 1871 kolej z Wrocławia i Poznania; w 2. poł. XIX w. imigracja robotników i rzemieślników z Wielkopolski (1898-1935 działa Tow. Rzemieślników Polskich, od 1923 Związek Polaków w Niemczech); od 1945 w Polsce, do 1950 miasto powiatowe, 1950-1999 wojewódzkie, od 1999 siedziba sejmiku wojewódzkiego i powiatu; 118 tys. mieszk. (2002); przem. włókienniczy, elektromaszynowy (maszyny włókiennicze i in.), spoż., drzewny; fabryka wagonów towarowych Zastal; wytwórnia elektr. aparatury pomiarowej; uprawa winorośli; diecezja zielonogórsko-gorzowska Kościoła rzymskokat. i wrocławska Kościoła ewangelicko-augsburskiego; wyższe szkoły: Inżynierska (od 1996 politechniczna) i Pedagogiczna; Teatr Lubuski; filharmonia; rozgłośnia radiowa; Muzeum Ziemi Lubuskiej; galerie; Biennale Pieśni Nowej, Międzynar. Festiwal Dziecięcych Zespołów Pieśni i Tańca; kościół z XIV w. (odbudowany po pożarze 1420); fragmenty murów miejskich z basztą z XV w. (przebudowa 1717); ratusz z XVI w.; kościół drewniany poewangelicki z 1746-48; Dom Winniczy z 1818, przebudowany 1956 na palmiarnię.

osada w woj. wielkopolskim, powiat szamotulski.

• Zielona Góra, mieszkać w Zielonej...
• Zielona Góra, miasto wojew. wzach.(...)
• ŚWIDNICA K ZIELONEJ GÓRY, miejscowość w , powiat...