(1553-1610)
od 1562 król Nawarry, od 1589 król Francji, pierwszy z dynastii burbońskiej; przywódca hugonotów w okresie wojen religijnych; małżeństwo z Małgorzatą de Valois stworzyło mu szansę pretendowania do tronu franc.; ocalał cudem z masakry hugonotów w noc św. Bartłomieja, odniósł wiele zwycięstw nad wojskami Ligi Katolickiej; Henryk III Walezy uznał go za następcę tronu i po jego śmierci H. objął rządy; opozycję udało mu się pokonać dopiero po przejściu na katolicyzm (1594); 1598 wydał edykt nantejski, kończący 30-letnią wojnę domową we Francji; podniósł z ruiny gospodarkę Francji, dbał o rozwój rolnictwa, otoczył opieką przem. i handel; wzmocnił autorytet królewski, zwalczał samowolę feudałów; sprawował rządy osobiście (z pominięciem Stanów Generalnych), stając się pierwszym monarchą absolutnym we Francji; zasztyletowany przez katolickiego fanatyka Ravaillaca.
MARIA MEDYCEJSKA, LUDWIKA XIII STYL