La Pucelle, zw. Dziewicą Orleańską, święta (?1412-31)
bohaterka narodowa Francji, córka rolnika z Domrémy w dolinie Mozy; pojawiła się w życiu polit. Francji w krytycznym momencie wojny stuletniej, gdy porażka pod Agincourt i wystąpienie Burgundczyków po stronie Anglii doprowadziły do traktatu w Troyes (1420), pozbawiającego delfina Karola prawa do tronu franc.; opanowana mistyczną wiarą w powierzoną jej przez Boga misję uratowania Francji, Joanna na czele niedużych oddziałów wojsk. oswobodziła 1429 oblężony Orlean i kilka innych m. nad Loarą oraz odniosła zwycięstwo pod Patay; sukcesy te wpłynęły na rozbudzenie patriotyzmu szerokich mas społ., co przyniosło wyparcie Anglików z kontynentu przed upływem ćwierćwiecza. Joanna doprowadziła do koronacji Karola VII w katedrze Reims, ale król, chwiejny i apatyczny, uniemożliwił jej kontynuowanie walki, 1430 wysłana z małymi siłami na odsiecz Compigne wpadła w zasadzkę Burgundczyków Jana Luksemburskiego i została sprzedana Anglikom za 10 tys. funtów, którzy przekazali ją sądowi inkwizycyjnemu w Rouen, oskarżyli m.in. o czary, rozpustę (noszenie krótkich włosów i męskiej odzieży), bluźnierczą pychę; skazana na dożywocie po odwołaniu przez nią rzekomo grzesznych poglądów. Gdy cofnęła swoje odwołanie, spalono ją żywcem na stosie (30 V 1431). 1456 wyrok oskarżający anulowano, 1909 Joanna została beatyfikowana, a w 1920 - kanonizowana. Jej postać stała się częstym tematem w literaturze, operze, filmie.
DZIEWICA ORLEAŃSKA, SORBONA, RAIS, LA PUCELLE, STULETNIA WOJNA
- Joanna d Arc św., zwana Dziewicą Orleańską, (1412-31)