José (1777-1850)
generał, przywódca wojen o niepodległość Ameryki Łac., bohater nar. Argentyny; urodzony w rodzinie kapitana armii hiszp. w Argentynie, wykształcenie wojskowe odebrał w Madrycie, 1808-12 walczył przeciw Napoleonowi; 1812 powrócił do Argentyny, założył patriotyczną Lożę Lautaro i przystąpił do organizowania armii wyzwoleńczej; 1816 po ogłoszeniu niepodległości Zjednoczonych Prowincji La Platy został głównodowodzącym armii Andów; 1817 - rozpoczął marsz przez Andy w kierunku Chile, w rezultacie zwycięstw odniesionych nad wojskami hiszpańskimi pod Chacabuco (1817) wkroczył do Santiago, a kolejne zwycięstwo pod Maipú (1818) przypieczętowało niepodległość Chile; 1820-21 wyzwolił na czele swoich wojsk płd. Peru i proklamował w Limie niepodległość kraju, jednocześnie ogłoszono go jego protektorem; obawiając się nieporozumień z Bolivarem i podziałów wśród bojowników o niepodległość spotkał się z nim 1822 w Guayaquil, a następnie dobrowolnie zrezygnował ze wszystkich stanowisk na korzyść Bolivara, zaprzestał działalności polit. i wyemigrował do Francji, gdzie zmarł.