syna i następcy Odnowiciela, przyniosło początkowo pełne uniezależnienie od cesarstwa, uwikłanego w walkę z papiestwem (którego stronnikiem był Bolesław) i aktywną politykę wobec sąsiadów ze wschodu i południa (wprowadzenie na tron kijowski Izasława, a na węg. - Władysława). 1076 Bolesław zostaje koronowany w Gnieźnie na króla Polski. Ogromne wydatki państwa usiłuje Śmiały pokryć "psuciem" pieniądza (bicie monet o mniejszej zawartości kruszcu), co rujnuje drobne rycerstwo i być może jest jednym z powodów zatargu z biskupem krakowskim, Stanisławem ze Szczepanowa. Biskupa skazano na śmierć za zdradę (co w średniowieczu mogło znaczyć również tyle, co nieposłuszeństwo lub sprzeciwianie się władcy), wyrok wykonano - być może w trakcie odprawiania mszy. Wydarzenie zmobilizowało opozycję, która zmusza króla do opuszczenia z synem kraju (1081 Bolesław umarł na wygnaniu, jego syn Mieszko wrócił do Polski, gdzie 1089 został otruty) i przekazuje władzę bratu Śmiałego, Władysławowi Hermanowi. Jego panowanie jest okresem mniejszej aktywności polit. i militarnej Polski (ale pozwala to na przywrócenie monety o pełnej wartości), wzrostu uzależnienia od cesarstwa; schorowany książę władzę w kraju oddaje de facto wojewodzie Sieciechowi. Problemem staje się sukcesja: Władysław Herman ma syna, Zbigniewa, ale albo jest to dziecko pozamałżeńskie, albo związek zawarto na sposób "słowiański" (czytaj pogański; skoro przydarzyło się to czł. rodu panującego, pojawia się pytanie o głębokość chrystianizacji ówczesnej Polski) - w obu przypadkach wg zwyczajów epoki nie ma on prawa do objęcia tronu. Dopiero 1086 rodzi się Hermanowi syn z legalnego małżeństwa, Bolesław (zw. Krzywoustym). Obaj bracia stoczyli długą walkę o władzę, zakończoną 1107 wygnaniem i 1112 oślepieniem przejściowo ułaskawionego Zbigniewa.
POLSKA. HISTORIA. PANOWANIE BOLESŁAWA ŚMIAŁEGO
Sławne postacie z dziejów Polski