posiadłości cesarstwa bizantyjskiego w Italii 565-751, pozostające pod wojskową i administracyjną władzą egzarchy; w skład e.r. wchodziła Rawenna i terytoria okoliczne; był to ważny punkt militarnego oparcia Bizancjum; 751 podbity przez Longobardów; 756 wszedł w skład państwa papieskiego.
PAŃSTWO KOŚCIELNE, RAWENNA