1944-90 terenowe organy przedstawicielskie władzy państwowej i samorządu lokalnego szczebla wojewódzkiego i podstawowego (województwo, powiat, gmina, gromada, miasto, dzielnica) w Polsce Ludowej; pierwsze r.n. powstały 1944, w czasie okupacji niem. tworzone i kontrolowane przez PPR (Krajowa Rada Narodowa); działały w opozycji do Pol. Państwa Podziemnego nie uznając rządu RP na uchodźstwie; od VII 1944 stopniowo przekształcały się na terenach wyzwalanych przez Armię Czerwoną w organy nowej władzy państwowej; dekrety KRN sprecyzowały ich funkcje i rolę ciał uchwałodawczych samorządu terytorialnego szczebla wojewódzkiego, powiatowego i gminnego, powołanych także do sprawowania społ. kontroli organów administracji państwowej na danym terenie; konstytucja 1952 nadała im uprawnienia zlikwidowanych organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego na szczeblu województwa, miasta, gminy (1954-73 także gromady), dzielnicy m. (od 1954 także osiedla); realizację zadań organów administracji przejęły na mocy tych zmian prezydia r.n., którymi kierował przewodniczący; ustawy z 1972-75 wprowadziły dwustopniową strukturę podziału terytorialnego kraju, utworzono organy wykonawczo-zarządzające (urzędy wojewodów, prezydentów miast, naczelników gmin i dzielnic miejskich - formalnie wybieranych przez r.n.), które stały się zarazem terenowymi organami administracji państwowej o właściwości ogólnej, w rzeczywistości niezależnymi od r.n.; skład personalny r.n. wybierano zawsze w wyborach powszechnych, jednak listy kandydatów na radnych ustalał aparat partyjny; 1990 r.n. zlikwidowano i zastąpiono instytucjami samorządu lokalnego.
- RADA NARODOWA, organizacja polit. o...
- Rada Narodowa Lwowska, (Rada Narodowa Centralna...
- RADA JEDNOŚCI NARODOWEJ, do 1962 Tymczasowa Rada...