Tradycyjny model powieści odświeżyło i zmodyfikowało młodsze pokolenie pisarzy.
Polemizując z beznamiętnością i rutyną, młodzi prozaicy wprowadzili do literatury zapomniany intymny ton wyznania, żarliwość uczuć, liryczną ekspresję, antyschematyzm układów fabularnych. Pojawili się podobni do siebie bohaterowie: wrażliwi a zarazem szorstcy, nieufni wobec wszelkich ideologii, bezkompromisowi.
Mówili językiem pełnym skrótów myślowych, nerwowym, obfitującym w skojarzenia literackie i zapożyczenia z gwary studenckiej. Przedstawicieli nowego nurtu prozatorskiego nazywano - ze względu na wspólne, zasadnicze doświadczenie generacyjne - pokoleniem XX Zjazdu. Na ich czoło wysunął się Wasyli Aksionow (ur. 1932), a za książkę dla nowych tendencji programową uznano jego powieść pt. Koledzy (Kollegi, 1960). Dalsze, literackie losy pisarzy tego pokolenia kazały zweryfikować sądy krytyków na temat łączącej ich wspólnoty generacyjnej. Każdy bowiem z wy- mienionych twórców obrał własną, całkowicie indywidualną i niepowtarzalną drogę artystycznej samorealizacji.