ludobójstwo, które 1915-16 kosztowało życie 1,2-1,5 mln Ormian zamieszkujących Turcję; dokonane pod pretekstem nielojalności tej mniejszości nar. podczas I woj. świat., polegającej na sprzyjaniu Rosji, z którą Turcja prowadziła wojnę; 24 IV 1915 Młodoturcy (będący od 1909 u władzy) wydali nakaz uwięzienia liderów politycznych (aresztowano 2345 osób w samym Stambule, większość wymordowano); 27 V 1915 wydano prawo o deportacjach, na mocy którego przeprowadzono czystki w poszczególnych regionach imperium i rozpoczęto przesiedlanie do Syrii; rz. O. została wykonana ze szczególnym okrucieństwem; więźniów topiono, spychano w przepaście, przybijano im podkowy końskie do stóp, duchownych Kościoła ormiańskiego palono żywcem lub zakopywano w ziemi; pod koniec 1915 pół mln Ormian zapędzono na Pustynię Syryjską, gdzie zmarli z upału i braku wody; powołany po I woj. świat. Międzynar. Trybunał wydał wprawdzie kilka wyroków śmierci na Młodoturków, ale nie zostały one przez rząd Atatürka wykonane; rząd tur. nigdy nie przyjął oficjalnie odpowiedzialności za rzeź, natomiast pamięć o niej pozostaje do dziś żywa w Armenii (mówi się o wpływie na sztukę, na mentalność narodu, porównuje do holokaustu Żydów w latach hitleryzmu); 1987 Parlament Eur. w Strasburgu uchwalił, iż Turcja nie zostanie przyjęta do UE, dopóki nie przyzna się do ludobójstwa Ormian; 2005 rz. O. potępił także polski sejm; jednak rząd tur. nadal nie akceptuje tej oceny ale pod naciskiem międzynar. zaproponował powołanie wspólnej armeńsko-tur. komisji ds. przebadania archiwów; Armenia żąda wcześniejszego aktu skruchy i przyznania się Turcji do winy; oba państwa nie utrzymują ze sobą stosunków dyplomatycznych.
- MŁODOTURCY, radykalny ruch polit.(...)
- Abdulhamid II, (1842-1918)