(muz. 2)
muzyka profesjonalna związana jest z katolicyzmem i rozwija się od XIII w. W poł. XVI w. zaczynają dominować elementy protestanckie (1587 wydano pierwszy zbiór chorałów); ważną rolę odegrał panujący ród książąt Kurzeme (w Kurlandii 1561-1795), który utrzymywał własną orkiestrę wojskową i symfoniczną, organizował spektakle baletowe i operowe (kompozytorzy krajowi: J. Fisher, F.A. Weichtner); na wysokim poziomie stała sztuka organmistrzowska (zachowało się 250 wysokiej klasy instrumentów z XVII-XIX w.). Od 1760 tow. koncertowe organizują abonamentowe koncerty symfoniczne w Rydze; zaś tamtejszy niem. teatr (1772-1914) miał dobrze zorganizowane zespoły orkiestrowe, baletowe i wokalne, a także nowoczesny repertuar; współpracowali z nim wybitni kompozytorzy i dyrygenci (m.in. R. Wagner i B. Walter); na pocz. XX w. wystawiono tu wszystkie dzieła Wagnera; w Rydze koncertowali także wybitni artyści zmierzający przez to miasto do Petersburga. Narodowa m.ł. rozwinęła się dopiero w epoce romantyzmu; najwybitniejsi kompozytorzy tego okresu to J. Cimze, K. Baumanis (autor hymnu narodowego Boże, błogosław Łotwę), A. Jurjāns, J. Vitolinš, E. Melngailis; twórczość operową reprezentują A. Kalninš, J. Medinš; w okresie międzywojennym zaznacza się oddziaływanie impresjonizmu i postimpresjonizmu (A. Skulte, J. Ivanovs). Po aneksji Łotwy przez ZSRR (1940) znaczna część kompozytorów wyemigrowała, a życie muz. w kraju zostało poddane naciskowi dogmatów komunistycznej koncepcji sztuki. W latach 60. obserwować można wpływ współcz. muzyki pol. (m.in. W. Lutosławskiego i K. Pendereckiego). Najwybitniejszymi kompozytorami łot. współcześnie są m.in. P. Dambis, P. Vasks, P. Plakidis, I. Zemzaris; na emigracji działali m.in. B. Skulte, V. Darzinš. Od 1873 rozwijał się na Łotwie ruch śpiewaczy; spektakle operowe organizowane są od 2. poł. XIX w.; od 1901 organizowane są sezony koncertowe w Rydze i uzdrowisku Jurmala; środowiska muzyczne Łotwy utrzymywały także liczne kontakty z muzykami pol. (m.in. K. Szymanowskim, G. Fitelbergiem). Od 1919 działa Narodowa Opera Łotewska w Rydze, w tym samym roku utworzono tam konserwatorium (od 1990 Akad. Muzyczna), po odzyskaniu niepodległości żywe są kontakty muzyków krajowych z emigracyjnymi (m.in. z takimi sławami, jak dyrygenci I. Kokars, M. Jansons, śpiewacy: Z. Heine-Vagnere, skrzypkowie J. Graubina, R. Kortes-Lielmane, pianista A. Ozolinš).
- ŁOTEWSKA MUZYKA, (muz. 1)
- LITEWSKA MUZYKA, (muz. 1)