(Pieśń XII z księgi II)
utwór J. Kochanowskiego. Realizuje schemat mowy Cycerońskiej: teza, wyjaśnienie tezy, antyteza, przykład, wniosek. Formułuje myśl o wielkiej wartości i bezinteresowności cnoty, wobec której jest bezsilna towarzysząca jej zazdrość. Za najwyższą cnotę uznaje patriotyzm, otwierający człowiekowi drogę do nieba (motyw znany z De republica Cycerona i wykorzystywany w poezji, np. w Pieśni o żołnierzach z Westerplatte K. I. Gałczyńskiego).
- cnoty, stanowią fundament życia...
- Chcemy sobie być radzi…, ( Pieśń IX z ks. I)...
- filomaci i filareci, (gr. philomaths = przyjaciel,...