pozytywizm warszawski
prąd ideowy i literacki, rozwijający się po upadku powstania styczniowego i uwłaszczeniu chłopów w Kongresówce; przyjął pozytywizm filoz. jako koncepcję światopoglądową, wypracował hasła pracy organicznej (dla kulturalnego i ekonomicznego rozwoju społeczeństwa) i pracy u podstaw (czyli upowszechnienia oświaty wśród ludu), zalecał czasowe pogodzenie się z utratą niepodległości; decydująco wpłynął na kształt publicystyki, literatury i eseistyki w końcu XIX w.; gł. przedstawicielami kierunku byli: A. Świętochowski, B. Prus, P. Chmielowski, J. Ochorowicz, K. Kraushar; przeciwstawiając literaturze romantycznej walory poznawcze, cele społeczno-wychowawcze i realizm polit. przyniósł rozkwit powieści i nowelistyki w duchu realizmu krytycznego (E. Orzeszkowa, B. Prus, H. Sienkiewicz, M. Konopnicka, J. Lam, I. Maciejowski, M. Bałucki, A. Dygasiński); stał się ideologią postępowej inteligencji i burżuazji, długo kształtując ich postawy ideowe.
- POLSKA. LITERATURA. POZYTYWIZM, klęska kolejnego powstania...
- pozytywizm, 1) Kierunek filoz. określony...
- pozytywizm, 1. Kierunek filoz. określony...