(1774)
epistolarna powieść J.W.Goethego podejmująca problematykę typową dla okresu Sturm und Drang, była wyrazem buntu, manifestem wrażliwości iuczuciowości. Młody Niemiec, Werter, opisuje wlistach do przyjaciela swoją nieszczęśliwą miłość do Lotty, którą poznał podczas jednego zbalów izakochał się wniej. Równocześnie zaprzyjaźnił się zjej narzeczonym Albertem. Lotta obdarza Wertera sympatią, ale, będąc po słowie zAlbertem, nie może ofiarować mu niczego więcej. Pochodzący zmieszczaństwa Werter, indywidualista ohumanistycznych przekonaniach, doznaje wielu upokorzeń wsalonach arystokracji, która nadaje ton życiu miasteczka inie dopuszcza do siebie ludzi zniższych sfer. Werter, przeżywający nieszczęśliwą miłość do Lotty, wyobcowany ze społeczeństwa, nie widzący celu swojej kariery urzędniczej, popełnia wkońcu samobójstwo. C.m.W., wktórych widać jeszcze wpływ powieści sentymentalnej (Rousseau, Nowa Heloiza), odegrały niezwykle ważną rolę wliteraturze ikulturze europ. końca XVIII ipoczątku XIX w., wpłynęły na ukształtowanie się modelu bohatera romantycznego. Wpostaci Wertera widziano przedstawiciela pokolenia przełomu sentymentalno-romantycznego, człowieka cierpiącego inadwrażliwego, odczuwającego tzw. Weltschmerz, ból istnienia, nie potrafiącego inie chcącego żyć według ustalonych konwenansów inorm. Wroku ukazania się powieści Europę owładnęła "gorączka werteryczna", która spowodowała falę samobójstw wśród młodych ludzi. Oburzone zachowawcze kręgi władzy wydały zakaz publikowania powieści, która stanowiła, wg ich zdania, gloryfikację samobójstwa. C.m.W. zwróciły uwagę intelektualnej Europy na twórczość J.W.Goethego, awpostaci Wertera dostrzegano alter ego młodego wówczas poety.
- werteryzm, postawa bohatera lit.(...)
- STURM UND DRANG, (dosł. burza i napór)...
- Goethe Johann Wolfgang, (1749-1832)