(1532-64)
fantastyczno-satyryczna epopeja François Rabelais’go. Utwór przedstawia dzieje tytułowych bohaterów, dobrodusznych idługowiecznych olbrzymów, dla których obżarstwo iopilstwo stanowią oprzyjemności życia. Ukazując społeczeństwo wkrzywym zwierciadle satyry pisarz wyszydza system instytucji feudalnych, scholastyczne nauczanie, zacofanie teologów Sorbony. Odsłania niebezpieczeństwo tyranii iabsurd wojen, parodiując średniowieczną epikę rycerską; bohaterowie zamiast na poszukiwanie św. Graala wyprawiają się wpodróż do wyroczni boskiej, Flaszy, której rada zamyka się wzawołaniu: "pij!" Rabelaiswystępuje wobronie wolności iradości życia zgodnie zdewizą: "czyń, co ci się podoba". Natura jako źródło piękna iharmonii stanowi dla pisarza wartość najwyższą. Do dziś zachwyt budzi barwny idosadny jęz. dzieła; Rabelais nie stronił od wulgaryzmów iobscenicznych zwrotów, odwoływał się do dialektów iżargonów. Rubaszny humor, bujność jęz. ikomizm elementów fantastycznych złożyły się na wielką popularność dzieła. Do jego admiratorów należeli m.in. G. Flaubert, odczytujący każdego wieczora jeden rozdział epopei, i H. Balzac, który widział wR. największy umysł epoki nowożytnej. Dla pol. czytelnika dzieło Rabelais’go odkrył T. Boy-Żeleński.
- Rabelais François, (ok.1494-1553)
- groteska, (wł. grotesca = malowidło...
- renesans, odrodzenie, (wł. rinascita , franc.(...)