nauka zajmująca się zagadnieniami ruchu ciał fiz. i oddziaływań między nimi wywołujących zmianę ruchu ciał lub ich odkształcenie. Pod względem zakresu badań w m. wyróżnia się: kinematykę - obejmującą ruch ciał materialnych z pominięciem ich mas i sił na nie działających, oraz dynamikę - uwzględniającą wpływ sił na ruch ciał, dzielącą się na kinetykę - badającą ruch ciał pod wpływem sił, i statykę - badającą stany równowagi ciał (szczególny przypadek ruchu) poddanych działaniu sił. Pod względem właściwości badanych obiektów m. dzieli się na: m. punktu materialnego, m. układu punktów materialnych, m. bryły sztywnej i m. ośrodków ciągłych, w której ramach wyróżnia się m. płynów (cieczy i gazów) oraz m. ciał stałych: odkształcalnych sprężyście i odkształcalnych plastycznie. M. rozwijała się już w starożytności (m. Arystotelesa, podsumowująca dokonania jego poprzedników); podstawy nowożytnej m. stworzyli zwł. Galileusz, I. Newton, L. Euler, J. d'Alembert i J.L. Lagrange; I. Newton sformułował trzy zasady dynamiki, na których oparta jest m. klasyczna; zajmuje się ona badaniem ruchu ciał w ujęciu makroskopowym, natomiast ruch mikrocząsteczek (zjawiska w skali jądrowej, atomowej i molekularnej) analizuje i opisuje m. kwantowa; do opisu ruchu ciał poruszających się z prędkością zbliżoną do prędkości światła w próżni stosuje się zasady m. relatywistycznej. Wg sposobu podejścia do rozważanych zagadnień m. dzieli się na: teoretyczną, doświadczalną i stosowaną. Do podstawowych praw m. należą zasady zachowania: pędu, energii mechanicznej (kinetycznej i potencjalnej łącznie) oraz momentu pędu. W m. wszelkie zjawiska opisuje się w określonych układach odniesienia; położenie ciała względem układu odniesienia jest wyznaczane przez zbiór liczb zwanych współrzędnymi, a liczba współrzędnych potrzebnych do jednoznacznego określenia położenia danego układu fiz. nazywa się liczbą stopni swobody tego układu; układy odniesienia, w których obowiązują zasady dynamiki Newtona, noszą nazwę układów inercjalnych; w innych, nieinercjalnych układach odniesienia, występują tzw. siły pozorne, np. siła odśrodkowa, siła Coriolisa. M. należy do najważniejszych działów fizyki; jej rozwój wywarł wielki wpływ na wiele dziedzin nauki i techniki, a nawet wpłynął, szczególnie w XVIII i z początkiem XIX w., na kształtowanie się idei filozoficznych (mechanicyzm). W m. szerokie zastosowanie znajdują metody matematyczne, a historia obu nauk jest ściśle powiązana: wiele gałęzi matematycznych wyrosło na gruncie potrzeb formułowanych przez m. W miarę rozwuju m. wyodrębniło się z niej wiele działów, m.in.: akustyka, mechanika nieba.
- mechanik, wezwać mechanika, być...
- mechanika, dział fizyki zajmujący...
- mechanika kwantowa, kwantowa mechanika.