alkaloid występujący w liściach różnych gatunków tytoniu, bezbarwna, oleista ciecz żółknąca na powietrzu, silna trucizna. W małych dawkach pobudza czynność układu nerwowego, duże dawki powodują zatrucie (ostre), objawiające się nudnościami, wymiotami, biegunką, dusznością, osłabieniem, drżeniami mięśniowymi, zawrotami i bólami głowy, utratą przytomności, drgawkami i porażeniem oddechu. Dawka śmiertelna wynosi 0,06-0,1 g (papieros zawiera 15 mg nikotyny). Zatrucie przewlekłe (nikotynizm) objawia się osłabieniem pamięci, utrudnieniem mowy, ogólnym wyczerpaniem, z towarzyszącymi schorzeniami innych narządów, np. choroba wieńcowa serca, nieżyt oskrzeli przewl., miażdżyca naczyń krwionośnych, choroba wrzodowa, rak oskrzeli i płuc. Wyciągi tytoniowe stosowane są w rolnictwie jako środki owadobójcze; nazwa od franc. pioniera leksykografii Jeana Nicota (1530–1600), ambasadora w Portugalii, który otrzymaną z Płd. Ameryki paczuszkę tytoniu przesłał królowej Katarzynie Medycejskiej jako cudowne lekarstwo na migreny.
- alkaloidy, zasady organiczne zawierające...
- INSEKTYCYDY, środki owadobójcze
- Witkiewicz Stanisław Ignacy, pseud. Witkacy, (1885-1939)