Nauki społeczne i humanistyka
K'ung K'iu, zw. K'ung fu-tsy, czyli Mistrz K'ung (551-479 p.n.e.)
myśliciel chiński, twórca
konfucjanizmu. Urodził się w księstwie Lu (w dzisiejszej prowincji Szantung), jego ród wywodził się od dynastii
Szang, ale dzieciństwo i młodość K. upłynęły w biedzie; potem zajmował stanowiska państwowe (strażnik spichrza) w księstwie Lu, konflikty z władcą zmusiły go do wyjazdu; lata 497-483 spędził z uczniami w podróżach poszukując władcy, który chciałby wcielać w życie jego ideały; powrócił do księstwa
Lu, gdy jeden z jego uczniów zajął wysokie stanowisko na dworze, przyjęto go z honorami, ale nie powierzono mu żadnego stanowiska. Tradycja przypisuje mu w ciągu 50 lat nauczania ponad 3 tys. uczniów, zredagowanie
(I-cing),
Księgi dokumentów (Szu-cing),
Księgi pieśni (Szy-cing) i napisanie kroniki księstwa Lu
(Wiosny i jesienie). Piąty człon pięcioksięgu konfucjańskiego
Zapiski o obrzędach uchodzi za falsyfikat. Dobór materiału i układ tych ksiąg ma ilustrować poglądy K. Za źródło poznania poglądów K. uważa się zbiór sentencji
Dialogi konfucjańskie zredagowany w sto lat po jego śmierci. Myśl K. koncentruje się wokół człowieka i jego życia w społeczeństwie. K. starał się popierać te zespoły wierzeń, które odgrywały pozytywną rolę społeczną. Stąd rola kultu zmarłych przodków, reguł żałoby i szczególna rola rodziny, której hierarchiczny układ stosunków i zależności (ojciec - syn) uważał za gwarancję ładu. Obyczaj i etykieta były dla K., w połączeniu z cnotą miłości synowskiej, najpotężniejszymi czynnikami budującymi hierarchię w rodzinie i społeczeństwie. K. proponował zastąpienie arystokracji dziedzicznej duchową; do pełnienia stanowisk urzędniczych powinna upoważniać tylko nauka, wykształcenie traktowane przede wszystkim jako poznanie przeszłości (gł. zabytków piśmiennictwa), którą wyraźnie idealizował.
CZU SI,
SÜN-CY,
WIOSEN I JESIENI EPOKA,
K'UNG K'IU,
K'UNG FU-TSY,
KSIĘGA PIEŚNI,
NEOKONFUCJANIZM,
PIĘCIOKSIĄG KONFUCJAŃSKI,
EPOS,
JANG CZU