Reklama

MAOIZM

Reklama

doktryna i praktyka polit. inspirowana myślą Mao Tse-tunga, będąca w dużym stopniu powtórzeniem obiegowych tez leninowsko-stalinowskiej wersji marksizmu; z tą jednak ważną różnicą, że m., jakkolwiek nie kwestionuje otwarcie tezy o wiodącej roli proletariatu, to w praktyce jego istotą jest orientacja chłopska, hasło oblegania miast przez wieś: w artykule O nowej demokracji (1940) Mao podkreślał, że rewolucja chińska opiera się na roszczeniach chłopów i jest rewolucją chłopską. Różnice między m. a doktryną deklarowaną w ZSRR pogłębiły się w okresie konfliktów Chin z tym krajem: już 1958 Mao oświadczył, że rewolucja musi mieć charakter permanentny, ponieważ każda stabilizacja prowadzi do wyłaniania się "nowej klasy", a więc potrzebne są nowe rewolucje, w których masy niszczą ustabilizowane ośrodki biurokratyczne; w okresie (od 1965) kult chłopstwa i wartości kultury chłopskiej połączono z kultem pracy fizycznej, rozpoczynając masową reedukację polegającą na przymusowym wysyłaniu na wieś uczonych i intelektualistów. Głęboka nieufność do ludzi pracy umysłowej została połączona z wiarą w wychowawcze zalety pracy na roli, pojawiło się też przekonanie, że można zbudować idealne instytucje komunistyczne w warunkach technicznego prymitywizmu. Zasada, że wszyscy w mniejszym lub większym stopniu muszą zajmować się pracą fizyczną (w odróżnieniu od marksizmu mówiącego o zniesieniu w komunizmie podziału pracy), miała zapewnić równość, której zewnętrznymi objawami była łatwiejsza do osiągnięcia uniformizacja ubiorów czy zniesienie dystynkcji w wojsku. W latach 60. programem m. stała się tzw. Czerwona książeczka, zbiór krótkich cytatów z wypowiedzi Mao Tse-tunga (w rodzaju powinniśmy popierać wszystko, czemu się wróg sprzeciwia i sprzeciwiać wszystkiemu, co wróg popiera), będąca oczywistym zaprzeczeniem dialektyki marksistowskiej i wzywająca do całkowitego zerwania z przeszłością i jej kulturą. Tezy m. eksponowane w czasie trwającej do 1969 "rewolucji kulturalnej" zostały przejęte przez ruchy maoistowskie (lewackie) na Zachodzie, stały się też podstawą ideologii partyzantów "Świetlistego szlaku" w Peru i kilku innych zbrojnych formacji w różnych częściach świata.

Powiązane hasła:

POL-POT, CHINY, SENDERO LUMINOSO, KAMBODŻA, SINOCENTRYZM, MAO, CZOU EN-LAJ, CZERWONI KHMEROWIE

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama