taktyka ugrupowań ekstremistycznych (ze względów polit., rel., ideologicznych, narodowościowych itp), polegająca na stosowaniu przemocy nie tylko wobec władzy lub przeciwników terrorysty, lecz wobec całego społeczeństwa (np. wybuch bomby w środku komunikacji masowej) w celu osiągnięcia korzyści polit. lub zwrócenia na siebie uwagi opinii publicznej; stosowany od zarania dziejów, nabrał znaczenia w XIX w. (anarchizm); popierany przez niektóre państwa (Libia, Irak, Iran); w latach 60. i 70. XX w. metoda walki ruchów lewackich i lewicowych (RAF w Niemczech, Tupamaros w Urugwaju, Czerwone Brygady we Włoszech, Tupac Amaru w Peru); w latach 80. przejęły go organizacje walczące o niepodległość bądź niezależność polityczną (IRA w Irlandii, Baskowie w Hiszpanii, organizacje palestyńskie na Bliskim Wschodzie), a w latach 90. i na pocz. XXI w. fundamentaliści islamscy, m.in. w Algierii, Egipcie, Turcji oraz międzynarodowa organizacja Al-Kaida; o ile początkowo akty terroru skierowane były gł. przeciw postaciom świata polit. lub osobom o znaczącym prestiżu, o tyle współcześnie przedmiotem ataków terrorystycznych są często przypadkowi przechodnie, uczestnicy turyst. wycieczek, podróżujący samolotem itp. Po zamachu na wieże WTC w Nowym Jorku (11 IX 2001) t. został uznany za jedno z gł. zagrożeń współczesnej cywilizacji; w prawie międzynar. brak całościowej definicji t. mimo 12 uniwersalnych konwencji i protokołów w tej sprawie (sformułowanych m.in. już 1937 przez Ligę Narodów w Genewie) ze względu na trudność w rozgraniczeniu aktów terrorystycznych od walk narodowowyzwoleńczych; od poł. lat 90. XX w. znaczną część zamachów terrorystycznych przeprowadzają organizacje islamskie pozostające pod wpływem radykalnej ideologii wahabizmu; ich wykonawcami są często ochotnicy samobójcy, werbowani wśród nieletnich bądź w szkołach koranicznych (medresach), poddawani wielomiesięcznej indokrynacji; w ilości samobójczych zamachów terrorystycznych przeprowadzonych w latach 1980-2003 przodują Tamilskie Tygrysy (75), Hamas (63), irackie grupy oporu (59), Brygady Męczenników Al-Aqsa (44), kaszmirscy separatyści (32), Hezbollah (30), Al-Kaida (20), Palestyńsko-Islamski Dżihad (19), czeczeńscy separatyści (16); wobec zagrożenia t. szereg państw podjęło działania zapobiegające; prócz wzmocnienia służb policyjnych, tworzenia specjalnych jednostek antyterrorystycznych, wiążą się one z pewnym ograniczeniem wolności osobistej obywateli (zaostrzone kontrole na lotniskach, obowiązki meldunkowe, zakładanie kartotek osób podejrzanych itp.), niemniej np. w USA po zaostrzeniu przepisów nastąpił radykalny spadek aktów terroru (do 9 zamachów w 2004); najwięcej odnotowano ich w Iraku (875), Indiach (360) i Nepalu (320).
TERRORYZM
Nauki społeczne i humanistyka
SYMBIOTYCZNA ARMIA WYZWOLENIA, BASAJEW, KAGULARDZI, TAMMANY HALL, SHARMA, WORLD TRADE CENTER, SOCJALIŚCI-REWOLUCJONIŚCI, SENDERO LUMINOSO, FUJIMORI Alberto Keinya, JEŻOW