szintoizm
pierwotny zespół japońskich wierzeń upatrujący boskiego aspektu w całej (a zwł. społecznej) rzeczywistości; nieokreśloność i wieloznaczność s. sprawia, że współżyje on dobrze z innymi systemami rel. (zwł. z buddyzmem i konfucjanizmem) i może być zmieniany i przystosowany do historycznych potrzeb (jak w okresie międzywojennym, gdy s. stało się państwową wiarą militarno-nacjonalistyczną); w s. każda rzecz, a także człowiek i jego cnota uosobione są w duchu (istocie) zw. ; góry, rzeki, rośliny, kamienie, także wybitni zmarli, umiejętności (sztuki) są kami, cesarz był do 1946 (kiedy się zrzekł tej godności) żyjącym kami; obrzędy s. mają charakter dwojaki, są to ofiary (z żywności lub symboliczne) i modlitwy dziękczynne oraz ceremonie oczyszczenia (kegara); obrzędy odbywają się przed domowymi ołtarzykami i w świątyniach gminnych, symbolem świątyni jest brama (torii), w świątyni znajduje się przedmiot (miecz, lustro, kamień), który jest umiejscowieniem kami (niekiedy może nim być góra lub część krajobrazu); organizacyjnie religia ta jest stowarzyszeniem świątyń (i ich kapłanów), hierarchia nie istnieje, kapłaństwo bywa dziedziczne, pierwszeństwo mają najstarsze i najszacowniejsze świątynie (i ich kapłani) - Ise i Yasukuni w Tokio; s. nie jest rel. objawioną, teksty jej dotyczące to przepisy ceremonialne (liturgia) oraz legendy związane z rodami cesarskimi (dowód na ich boskie pochodzenia); od XIII w. pojawia się wiele szkół schizmatycznych (zwł. o charakterze antybuddyjskim); w XVII w. jedna z nich, Yoshida S., stała się oficjalną religią państwową szogunatu Tokugawa, natomiast reformatorzy Meiji (1868) przyjęli jako swoją ideologię wersję S. Fukko (odnowiona): nakazano usunięcie symboli buddyjskich ze świątyń s., a kapłani stali się urzędnikami państwowymi, po II woj. świat. pojawiło się ok. 80 odrębnych sekt s., niektóre jako wyznania jap. mniejszości w innych krajach.
TENNŌ,
MIKO,
AMATERASU,
MIYA,
NINOMIYA,
SZINTOIZM,
SINTO,
TENNŌIZM,
KAGURA,
TŌSHŌGŪ
