Wśród tzw. pierwszej fali rosyjskiej emigracji najwybitniejszym pisarzem był Iwan Bunin (1870-1953). Pochodził ze starej rodziny szlacheckiej, jego przodkiem był znany poeta romantyczny Wasilij Żukowski.
Samodzielne życie rozpoczął Bunin w wieku siedemnastu lat. Pracował w gazetach Charkowa i Orła, był korektorem, urzędnikiem i bibliotekarzem. Wobec rewolucji październikowej ustosunkował się wrogo i wyemigrował w 1919 roku do Francji.Do pierwszych opowiadań, zebranych w tomie Na kraniec świata (Na kraj swieta, 1897), materiału dostarczył mu przede wszystkim odchodzący w przeszłość świat dworów ziemiańskich. Wczesna proza Bunina charakteryzuje się subiektywizmem narracji i liryzmem partii opisowych, akcja wypierana jest przez rozmyślania nad ludzkim losem. Głównym bohaterem staje się osobowość autora.Pisarstwo Bunina przybrało dojrzały kształt w zbiorze opowiadań zatytułowanych Antonówki (Antonowskijejabłoki, 1900).
Główną bohaterką jest tutaj pamięć pisarza, która pod wpływem zapachu antonówek wskrzesza dawne życie szlachty rosyjskiej. Świadomość bezpowrotnego przemijania pogłębiają jeszcze opisy późnej jesieni - aromat opadłych liści, woń miodu i jesiennego przymrozku.Pod wpływem wydarzeń 1905 roku uwagę artysty przykuły zagadnienia związane z losami Rosji. Ukryty za zdarzeniami sens dziejów państwa rosyjskiego śledzi Bunin w powieści Wieś (Dieriewnia, 1910). Wizja kreślona przez Bunina jest ponura, całą historię Rosji można bowiem sprowadzić do wiarołomstwa i morderstwa. Przyszłość nie rysuje się jaśniej - będzie jeszcze gorzej niż dawniej, o czym świadczy zamykający książkę opis zamieci śnieżnej. Winien jest temu niezmienny charakter samych Rosjan, u których pokora, bierność i barbarzyńskie okrucieństwo występuje obok zdolności do altruizmu.Pośród Buninowskich motywów ważną pozycję zajmuje miłość - groźny, ciemny żywioł, który ściąga na człowieka nieszczęście.
Częstą towarzyszką miłości jest śmierć - symboliczny znak, że wbrew temu, co się na ogół myśli, miłość nie oznacza początku. Jest raczej zmierzchem, schyłkiem - w najlepszym razie chytrym podstępemnatury, która wspomaga miłosnym afektem popęd płciowy. Wymienionymi znaczeniami miłości opalizuje zarówno cykl opowiadań Gramatyka miłości (Grammatika lubwi, 1915), jak i dwie opowieści: Miłość Miti (Mitina lubow’, 1925) oraz Sprawa korneta Jełagina (Dieło kornieta Jełagina, 1927), a także nowele zebrane w tomie Ciemne aleje (Tiomnyje allei, 1943).
Bywa też - tak jak w nowelce Romans garbusa (1930) - że pod piórem Bunina miłosne zapędy bohaterów nabierają aspektów humorystycznych.Szczytowym osiągnięciem twórczości Bunina w okresie emigracyjnym jest powieść autobiograficzna Życie Arsieniewa (Żizń Arsieniewa, 1930), za którą w roku 1933 otrzymał Nagrodę Nobla. Napisana w formie wspomnie o latach dzieciństwa i młodości z perspektywy człowieka dojrzałego, przygniecionego ciężarem gorzkich przeżyć, przynosi rozważania nad życiem i śmiercią, młodością i starością, kształtowaniem się osobowości artysty. Na kartach utworu nakładają się na siebie różne porządki czasowe, dygresje odautorskie burzą chronologiczny tok narracji.
Wiele miejsca zajmują mistrzowskie opisy przyrody, niemało mające do zawdzięczenia malarstwu impresjonistycznemu. W historii rosyjskiej literatury Bunin zajmuje poczesne miejsce nie tylko jako godny następca Antoniego Czechowa. Autor Gramatyki miłości odcisnął na uprawianych przez siebie gatunkach literackich własne, niepowtarzalne piętno. Stał się mistrzem dla kolejnych pokoleń pisarzy - rzecz jasna z wyjątkiem tych, którzy zawarli pakt z realizmem socjalistycznym.