Bohaterka tytułowa powieści François Mauriaca Teresa Desqueyroux, pojawiająca się ponadto w utworach To, co było stracone i Koniec nocy
Piękna, młoda, inteligentna i wrażliwa kobieta, dziedziczka wielkiego majątku ziemskiego na południu Francji, zostaje słusznie oskarżona o systematyczne trucie męża, Bernarda ➞ Desqueyroux. Od skazującego wyroku ratują ją nie tyle zabiegi ojca, miejscowego działacza politycznego (republikanina, który wychował córkę w ateizmie), ale zeznania męża (tradycyjnego katolika), przedstawiającego wszystko jako ciąg nieszczęśliwych wypadków. Wracając z więzienia do domu, Teresa przygotowuje się na szczerą i głęboką rozmowę z Bernardem, nie zdając sobie sprawy, że motywy jej postępowania nie obchodzą nikogo, a i ojciec, i mąż pragną za wszelką cenę uniknąć skandalu.
Teresa wspomina swą młodość. Wie, że zawsze była przeznaczona na żonę Bernarda: majątki ich rodzin były największe w okolicy i należało je scalić. Sama zresztą nigdy nie miała nic przeciw temu małżeństwu, bo Bernard był pociągający, jego przyrodnia siostra, Anna de La ➞ Trave, była zawsze jej ukochaną przyjaciółką, a pragnienie posiadania ziemi wydawało się wręcz genetycznym popędem. Ale po ślubie wszystko okazuje się inne: Bernard jest mężem brutalnym i ograniczonym, traktującym ją jak część zdobytego majątku, katolicka rodzina męża uznaje jej wrażliwość i poglądy za dziwactwa, które najlepiej lekceważyć, Anna oddaje się namiętności, będącej dla Teresy tylko marzeniem.
Doprowadzona do rozpaczy życiem wśród ludzi, którzy bardzo wierzą w Boga, ale nie wierzą w duszę człowieka, kobieta zaczyna truć męża, by choroba i cierpienie obudziły w nim wrażliwość, pozwalającą nawiązać między nimi autentyczny kontakt. Te instynktownie podjęte działania prowadzą donikąd. Mąż w uwolnionej z więzienia Teresie widzi tylko istotę, pragnącą zawładnąć całym majątkiem. Sam wymierza karę żonie: zamyka ją w nędznym domu na wsi i pozbawia kontaktów z dzieckiem. Oddana we władzę dwojga bezmyślnie okrutnych służących Teresa powoli zamienia się w bierną, wyniszczoną psychicznie i fizycznie ofiarę. Sytuacja zmienia się nagle, gdy Bernard musi przedstawić żonę przyszłym teściom swojej siostry Anny. Choć Teresa chce jak najlepiej odegrać swoją rolę, jej tragiczny stan jest oczywisty.
Wstrząśnięty Bernard zwraca jej wolność. W ostatniej chwili młoda kobieta przeżywa nadzieję na uratowanie małżeństwa, kiedy w końcu mąż zadaje upragnione pytanie, czemu chciała go otruć. Wszystko jednak kończy się, gdy szybko sam wraca do przyjętej z góry wersji, że szło jej o posiadanie sosnowych lasów. W filmie opartym na tej powieści, powstałym w 1962 r. Rolę Teresy grała Emmanuelle Riva (reż. G. Franju).