nieproporcjonalnie wielki i szybki, ogólny wzrost cen w danym kraju; wynika najczęściej z nadmiernego powiększania się ilości pieniądza w obiegu w stosunku do przyrostu ilości towarów i usług oferowanych do sprzedaży. Przy swobodnym działaniu mechanizmu rynkowego powstała nadwyżka globalnego popytu nad wartością globalnej podaży (tzw. luka inflacyjna) powoduje spadek siły nabywczej pieniądza i wzrost cen (choć samego wzrostu cen nie można utożsamiać z inflacją). Procesy inflacyjne były obserwowane w średniowieczu (opisany przez M. Kopernika proces psucia pieniądza) i w czasach wielkich odkryć gegraficznych (rewolucja cen w XVI w.). Przyczyną i. początkowo bywała nadmierna emisja pieniądza (podwartościowego kruszcowego i papierowego), współcz. nadmierna ilość udzielanych kredytów. Wadliwa polityka banku centralnego wynikająca ze zbyt późnej, w stosunku do potrzeb rynku, regulacji stopy procentowej, może doprowadzić do nadmiernego wzrostu popytu inwestycyjnego ze skutkami inflacyjnymi. Najczęstszą przyczyną i. są jednak zamierzone działania związane z koniecznością sfinansowania wydatków państwa (budżetu): inwestycje publiczne, rozbudowa infrastruktury, wydatki socjalne, zbrojenia i prowadzenie wojny itp. Finansowanie tych działań jest pokrywane z deficytu budżetowego, poprzez wzrost emisji lub tworzenie pieniądza bankowego. Nowy pieniądz dostaje się do obiegu poprzez wypłaty z tytułu realizacji umów rządowych, co powoduje zwiększenie dochodów części społeczeństwa, a więc i wzrost popytu, nie zrównoważony jednak z przyrostem podaży dóbr konsumpcyjnych. I. stanowi również narzędzie ożywienia gospodarki (koniunktury) przez państwo, stosowane wg zaleceń J.M. Keynesa, który twierdził, że ekspansja kredytowa i wzrost emisji przy istnieniu niepełnego zatrudnienia i rezerwach mocy prowadzą do ożywienia gospodarczego, wzrostu produkcji, która pokrywa zwiększony popyt i nie dopuszcza do ogólnego wzrostu cen, aż do momentu osiągnięcia pełnego zatrudnienia. Wiele rządów podejmowało od lat 30. XX w. takie działania. Jednakże 1973-74 zaczęto odchodzić od koncepcji Keynesa, gdyż okazała się zbyt kosztowna dla gospodarek i mało skuteczna w warunkach gospodarki pokojowej. W krajach Europy Środk.-Wsch. (2002): Białoruś 128%*, Czechy 0,2%, Litwa -0,9 (deflacja), Łotwa 3,4%*, Polska 0,6%, Rosja 17,6%, Rumunia 42%*, Słowenia 5,7%, Słowacja 9,5%, Ukraina 25%*, Węgry 4,7% (* - 2000).
- inflacja, (łac. inflatio - nadęcie,...
- inflacja, trwały wzrost przeciętnego...
- inflacja w Polsce, (w okresie międzywojennym)...