złoty polski, zł
podstawowa jednostka monetarna w Polsce równa w XV-XIX w. 30 groszom, od 1924 - 100 groszom; początkowo z. nazywano złote dukaty i floreny węgierskie, które pojawiły się w Polsce w obiegu w XIV i XV w.; pierwszą monetą realizującą wartość złotego był bity ze srebra 1564 r. półkopek (z cyfrą XXX - równy 30 groszom); w XVIII w. zł stanowił równowartość 30 groszy miedzianych i równocześnie (za czasów Stanisława Augusta) 4 groszy srebrnych; w czasach Księstwa W-wskiego 1 zł stanowił 1/6 talara; w Król. Polskim bito zł ze srebra (o nominałach 2, 5, 10 zł) oraz ze złota (25 i 50 zł); podczas powstania listopadowego wyemitowano pierwsze banknoty o nazwie zł; od 1832 - jeden zł porównywano do 32 kopiejek, do 1842 był bity z napisami polskimi i rosyjskimi; w 1924 utworzono nowy polski system pieniężny (zastąpił wojenne marki polskie, które przeliczono w relacji 1,8 mln mkp = 1 zł = 9/3100 kg złota = 5,14 USD), zł był walutą wymienialną w pełnym zakresie; po II woj. świat. zorganizowano nominalnie podobny ustrój pieniężny (1 zł = 100 groszy); od 1944 banknoty i monety w zł polskich emitowane są wyłącznie przez Narodowy Bank Polski; po II woj. świat. do 1989 zł należał (wraz z pozostałymi walutami krajów socjalistycznych) do walut niewymienialnych; wymienialność wewn. zł - dla osób fiz. - wprowadzono 1989, a dla osób prawnych 1990; 1990-95 z powodu wysokiej inflacji praktycznie wykluczono z obiegu monety i drobne nominały, najwyższym nominałem był banknot 2 mln zł; z chwilą zahamowania tempa procesów inflacyjnych, dla ułatwienia rozliczeń, I 1995 dokonano denominacji w skali: 1 nowy złoty = 10 000 starych złotych.
- złoty, złoty pierścionek;...
- ZŁOTY PODZIAŁ, złote cięcie
- ZŁOTE CIĘCIE, .