ostateczny koniec biologicznego istnienia człowieka (lub organizmów wyższych), ustanie wszelkich czynności życiowych lub zniszczenie organizmu; przez wiele stuleci za kryterium ś. uważano całkowite nieodwracalne ustanie czynności oddechowych i , do niedawna takim ostatecznym kryterium było ustanie akcji ; współcześnie za kryterium ś. przyjmuje się zaprzestanie pracy mózgu i nieodwracalne ustanie funkcji pnia mózgu. Ś. jest procesem złożonym, rozpoczyna się z chwilą wystąpienia śmierci klinicznej a kończy się obumarciem wszystkich tkanek organizmu (ś. biologiczna); w stanie ś. klinicznej ustaje krążenie i oddychanie oraz zanikają odruchy, natomiast tkanki i narządy zachowują jeszcze przez krótki okres żywotność, co sprawia, że odpowiednie postępowanie (reanimacja, resuscytacja) może przywrócić czynności życiowe; przedłużający się powyżej 3-5 min. stan ś. klinicznej prowadzi do nieodwracalnych zmian w ośrodkowym układzie nerwowym i następuje śmierć biologiczna. Filozofia ujmuje ś. rozmaicie: jako unicestwienie (przejście do nicości), oddzielenie duszy od materii, rozpad ciała na elementy, utratę aktu istnienia, rozproszenie energii; w tradycji chrześc. ś. jako oddzielenie duszy od ciała nie jest kresem bytu człowieka, ale przejściem od jednej formy egzystencji do innej, początkiem udziału w wieczności.
ŚMIERĆ
Anatomia człowieka
ŻYCIE POZAGROBOWE, AGONIA, UZNANIE ZA ZMARŁEGO, LETARG, DAWKA, STARZENIE SIĘ, KALI, TANATOLOGIA, TANATOFOBIA