zwolennicy skrajnego, rewolucyjnego kierunku w socjaldemokracji ros., którym przewodził Lenin; nazwa powstała 1903 w czasie II Zjazdu Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji (SDPRR), gdzie otrzymali większość (ros. bolszinstwo) głosów w wyborach do władz partyjnych; pozostałą, mniejszościową część członków partii nazwano mienszewikami (ros. mieńszinstwo); 1912 mienszewicy zostali wykluczeni z SDPRR i odtąd dodatek (b) wchodził do nazwy partii b., np. 1912-18 SDPRR(b); program b. zakładał rewolucję socjalistyczną i wprowadzenie dyktatury proletariatu, opartej na hegemonii klasy robotniczej oraz likwidację (także fizyczną) burżuazji; dokonanie radykalnych reform miało być poprzedzone obaleniem caratu i ustanowieniem republiki burżuazyjno-demokratycznej; rewolucja lutowa 1917 całkowicie zaskoczyła b. i początkowo pozostawali w opozycji wobec kierujących radami mienszewików i eserowców; dopiero po powrocie Lenina z emigracji i ogłoszeniu przez niego tzw. tez kwietniowych, zaczęli stopniowo opanowywać rady i przygotowywać rewolucję; po obaleniu Rządu Tymczasowego w wyniku Rewolucji Październikowej utworzyli rząd (do którego początkowo dopuścili także lewicowych eserowców) i w szybkim czasie zlikwidowali wszystkie pozostałe ugrupowania polit.; w III 1918 zmienili nazwę na Rosyjska Komunistyczna Partia (b.) - RKP(b), 1925-52 WKP(b), od 1952 KPZR; potocznie b. jest określeniem zwolennika społecznego radykalizmu, dążącego do celu wszelkimi metodami, lekceważącego zasady prawa i humanizmu.
- bolszewicy, nazwa lewicowego ugrupowania...
- REWOLUCJA PAŹDZIERNIKOWA, jej celem było odebranie...
- KOMMUNIST, czasopismo teoretyczne...