system znaków graficznych, służący do utrwalania lub zastępowania wypowiedzi ustnej przez zapis; funkcję p. miały pierwotnie znaki własności umieszczane na przedmiotach, odpowiednio pogrupowane węzły na sznurach (sznurowe pismo Indian - kipu) lub nanizane na sznur muszle (pismo murzyńskie - aroko); p. właściwe rozwinęło się z piktogramów: obrazkowych przedstawień przedmiotów, osób i czynności (pismo Indian: Czejenów, Irokezów, a także syberyjskich Jukagirów); hieroglify staroegipskie wiązały ze znakami piktograficznymi także pojęcia abstrakcyjne (P. IDEOGRAFICZNE); wprowadzenie do piktografii zapisu dźwięków dało początek P. IDEOGRAFICZNO-FONETYCZNEMU (hieroglify egipskie, p. Majów i Azteków, p. klinowe z Mezopotamii, sumeryjsko-akadyjskie - od IV tysiąclecia p.n.e., p. klinowe hetyckie - od ok. 1500 p.n.e., a także nie odczytane p. protoindyjskie znad Indusu oraz hieroglify kreteńskie i pismo chińskie znane jako system od XV w. p.n.e.). Z pisma sumeryjsko-akadyjskiego wyodrębniły się pisma, w których notowano sylaby mowy: elamickie, huryckie, urartyjskie, hetyckie, staroperskie, egejskie, kreteńskie linearne, cypryjskie, pseudohieroglificzne z Byblos; z p. chińskiego powstało p. japońskie. P. ALFABETYCZNE, w którym znakom graficznym odpowiadają określone dźwięki mowy, pojawiło się w 2. poł. II tysiąclecia p.n.e. w Fenicji lub w Palestynie (inskrypcje protosynajskie i palestyńskie); z północnosemickiej odmiany pisma spółgłoskowego (fenickiego) powstało pismo greckie; wprowadzono tu odrębne znaki dla samogłosek i ten sposób notacji za sprawą greki oraz alfabetu łac. rozszerzył się na cały świat; z alfabetu greckiego powstała notacja j. wschodniosłowiańskich: (cyrylica i głagolica), a także p. ormiańskie i gruzińskie; z pozostałych p. semickich największą rolę odegrało p. aramejskie (zapisano w nim znaczną część