Postać biblijna.
Anioł, znany z Księgi Tobiasza (Tobita), jego imię w hebrajskim zna- czy ‘Bóg uleczył’. Sam o sobie mówi Ja jestem Rafał, jeden z siedmiu aniołów, którzy stoją w pogotowiu i wchodzą przed majestat Pański (Tb 12,15). Jako Boży posłaniec ma uleczyć ojca Tobiasza z choroby oczu i Sarę, córkę Raguela, o której mówiono, iż ma złego ducha, jej mężowie bowiem umierali w noc poślubną.
Wędruje nierozpoznany razem z Tobiaszem jako wynajęty przewodnik o imieniu Azariasz i dopiero na końcu, pomyślnie spełniwszy misję, wyjawia całą prawdę. Późniejsza tradycja nadała mu tytuł archanioła.