Główny bohater i narrator opowiadań obozowych Tadeusza Borowskiego, opublikowanych w tomach Byliśmy w Oświęcimiu, Kamienny świat, Pożegnanie z Marią.
Poeta, przez jakiś czas studiuje polonistykę na tajnych kompletach Uniwersytetu Warszawskiego. Pracuje jako magazynier w składzie materiałów budowlanych na Skaryszewskiej. Razem z narzeczoną Marią pędzi nielegalnie bimber. Jednocześnie przygotowuje do druku w konspiracyjnym wydawnictwie swój pierwszy tomik wierszy, czasem drukuje ulotki. Osadzony na Pawiaku, zostaje następnie zesłany do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu.
Widząc masową zagładę więźniów, traci wiarę w etyczny ład świata, z szyderstwem odnosi się do europejskiej tradycji humanistycznej. Wypracowuje zarazem specyficzne dla obozu sposoby reagowania, przyswaja sobie obozową moralność. Umieszczony nisko w kacetowej hierarchii, pilnie dba o utrzymanie w miarę uprzywilejowanej pozycji, jaką gwarantuje mu spryt i znajomość obozowych reguł walki o byt.
Pada ofiarą nieludzkich warunków, nieustannie grożą mu choroby, głód i śmierć, a jednocześnie - w pewnej mierze - jest współtwórcą tego systemu. W pełni akceptuje strategię przetrwania za wszelką cenę. Zmuszony sytuacją lub poleceniem, potrafi być bezwzględny i okrutny. Jego stosunki z innymi ludźmi zredukowane są do relacji handlowo-wymiennych oraz rozmaitych sojuszy dyktowanych doraźną potrzebą.
Odzyskawszy wolność konstatuje, iż pozbycie się tożsamości nabytej w obozie przychodzi z wielkim trudem, a dla niektórych jest już niemożliwe, tym bardziej że rzeczywistość pozaobozowa niewiele odbiega od tej między drutami.
W ekranizacji Pożegnania z Marią (reż. Filip Zylber, 1993) postać Tadeusza zagrał Marek Bukowski.