Aja Sofia
kościół w Stambule (Konstantynopolu) w Turcji, poświęcony Mądrości Bożej, monumentalna świątynia bizantyjska wzniesiona 532-536 na polecenie cesarza Justyniana I przez architektów Anthemiosa z Tralles i Isidorosa z Miletu. Pierwotnie wchodziła w skład zespołu budowli pałacu cesarskiego, była kościołem ces. bizantyjskich, a zarazem gł. świątynią w państwie. Budowla stanowi połączenie bazyliki podłużnej i świątyni centralnej, przykryta jest potężną kopułą o średnicy 32,5 m opartą na pendentywach (było to nowatorskie rozwiązanie inżynierskie); jej wnętrze ozdobione jest z niezwykłym przepychem barwnymi marmurami, mozaikami, kością słoniową, drewnem, freskami, także kamieniami szlachetnymi. 1453, po zdobyciu Konstantynopola przez Turków, H.S. została zamieniona na meczet, w jej narożnikach wzniesiono 4 minarety. Od 1934 na mocy zarządzenia prezydenta Turcji Kemala Atatürka pełni funkcję muzeum.
AJA SOFIA, BIZANTYJSKA SZTUKA, EDIRNE, ISTANBUL, SINAN, ARTEMIZJON, LEON VI FILOZOF, TURECKA SZTUKA, JUSTYNIAN I WIELKI, ANTHEMIOS Z TRALLES
- Hagia Sophia, kościół św. Mądrości...
- Justynian I Wielki, (483-565)
- Konstantynopol, dosł. miasto Konstantyna,...