państwo leżące w pn.-wsch. Włoszech, powstałe w 421; w następnych wiekach (zwł. X-XVI) rozszerzyło się na tereny sięgające od Alp po Kretę i panowało w poważnej części basenu M. Śródziemnego. Rządzone było przez oligarchię, radę dziesięciu oraz senat, który mianował dożę. W 1797 bardzo już osłabioną Wenecję zajęli bez oporu Francuzi kładąc kres istnieniu republiki; tereny Wenecji zostały przekazane Austrii (na mocy pokoju w Campo Formio), pozostały w jej posiadaniu do 1866 (z przerwą na 1805-14). Wprawdzie w 1848 ogłoszono znów R.W. ( D. Manin), lecz już w 1849 została ona obalona. Terytorium Wenecji weszło w 1866 w skład zjednoczonych Włoch.
- Manin Daniele, (1804-57)
- NIKOZJA, Lefkosia, tur. Lefkoşa...
- Nikozja, stolica Cypru, ok. 190...