nazwa nadana trzem wojnom toczonym w XIX w. z Chinami przez W. Brytanię, a częściowo i Francję. Nazwa wywodzi się od powodu pierwszej wojny; celem zasadniczym jednak było otwarcie cesarstwa chiń. dla handlu i ekspansji ekon. krajów eur. I wojna (1839-42) wynikła z żądania władz chiń. wydania zapasów opium będących w posiadaniu kupców ang. w Kantonie (narkotykiem tym Anglicy płacili za towary chiń.). Przysłane na pomoc wojska bryt. zajęły Hongkong i zablokowały Kanton, potem zbombardowały szereg innych miast. Wobec przewagi ogniowej przeciwnika Chińczycy byli bezsilni. Gdy zagrożona została ich stolica, zgodzili się na pokój w Nankinie; W. Brytania otrzymała Hongkong oraz otwarcie 5 portów chiń., w których Anglicy uzyskiwali prawa eksterytorialności i utrzymywania własnych okrętów wojennych. II wojna (1856-58) wybuchła z powodu wmieszania się Anglii w wojnę domową w Chinach. Bombardowanie Kantonu wywołało falę nienawiści do eur. kupców i misjonarzy, z których kilku zabito. Do wojny włączyła się wówczas opiekująca się misjonarzami Francja. Po ponownym zbombardowaniu Kantonu oraz wybrzeży M. Żółtego blisko stolicy, Chiny zgodziły się na pokój w Tientsinie, zapłacenie wielkiej kontrybucji oraz otwarcie nie tylko swych portów, ale i całego terytorium dla obcych kupców i misjonarzy. III wojna (1859-60) była konsekwencją nieudanej próby narzucenia Chińczykom woli Europejczyków. W 1860 siły ang.-franc. zdobyły Tientsin i Pekin niszcząc wiele zabytków. Pokój z Pekinu potwierdzał uzgodnienia z Tientsinu, poza tym Chiny musiały zapłacić wielką kontrybucję i zgodzić się na wywóz swoich robotników do kolonii ang. i franc.
- WOJNY OPIUMOWE, .
- OPIUMOWE WOJNY, trzy wojny przeciwko...
- Hongkong, bryt. posiadłość w...