Reklama

DRUKARSTWO

dawniej rzemiosło, obecnie nowoczesny przemysł poligraficzny, obejmujący wszystkie rodzaje metod drukarskich i prac związanych z wykonaniem druków; pierwsze zastosowanie maszyny odlewniczej i ruchomych czcionek ok. 1445 (J. Gutenberg), wcześniej od ok. XII w. znano druk w Chinach; pierwszy druk datowany - Psałterz moguncki (1457); na przełomie XVIII i XIX w. przestawianie d. ze sztuki rękodzielniczej na mechanizację, dalsze udoskonalenia dzięki: pospiesznej prasie (F. König, 1811), linotypowi (O. Mergenthaler, 1886), monotypowi (T. Lanston, 1897); K. Kli wprowadził heliograwiurę (1878) i rotograwiurę (1890). W Polsce pierwszym ośr. d. był Kraków (1473-74 K. Straube, Sz. Fiol), okres jego rozkwitu przypadł na początek XVI w. (m.in. oficyny: K. Hochfedera, F. Unglera, H. Wietora). Wpływ na rozwój d. miała reformacja, powstały drukarnie różnowiercze (m.in. w Brześciu, Rakowie, Pińczowie, Elblągu i Toruniu). W XVI w. rozpoczęły działalność drukarnie w Poznaniu i Zamościu, w tym okresie działały też drukarnie jezuitów (Warszawa, Wilno, Kalisz, Przemyśl) i pijarów (Warszawa, Wilno). Ponowne odrodzenie d. następuje w okresie oświecenia. W XIX w. w Polsce działały m.in. ważniejsze drukarnie: S. Orgelbranda, Arctów, Gebethnera i Wolffa w Warszawie, J. Zawadzkiego w Wilnie, W. Stefańskiego i J.K. Żupańskiego w Poznaniu, Uniwersytecka, W.L. Anczyca i Narodowa N. Telza w Krakowie; w XX w. przekształciło się w wielką nowoczesną poligrafię; jako rzemiosło zachowało się w dawnej formie d. artystyczne, wytwarzające dzieła bibliofilskie, niskonakładowe, okazjonalne.

Reklama

Powiązane hasła:

DRUK WYPUKŁY, JANUSZOWSKI, HAEBLER, OZALID, DRUK WKLĘSŁY, POLIGRAFIA, JUSTUNEK, TYPOGRAFIA, KANTEROWIE, LENART

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama