Wielka różnorodność smaku, tak samo jak i poglądów najbardziej rozpowszechnionych w świecie, zbyt jest wyraźna, by mogła ujść uwagi. Nawet ludzie o bardzo ograniczonej wiedzy mogą zauważyć rozmaitość smaku, jaka panuje w kółku ich znajomych, choćby ci byli wychowani pod tymi samymi rządami i nasiąkli od młodości takimi samymi przesądami. A ludzi zdolnych rozszerzyć swój widnokrąg i sięgnąć do odległych narodów i dawnych czasów tym bardziej zdumiewa wielka niezgodność i przeciwieństwa w rzeczach smaku. Wszystko, co znacznie odbiega od naszego smaku i poglądów, skłonni jesteśmy nazywać barbarzyństwem, lecz prędko przekonujemy się, że nam samym stawiają ten sam zarzut. Człowiek, nawet najbardziej arogancki i zarozumiały, widząc na wszystkie strony tę samą pewność siebie, zachwieje się wreszcie i wobec tak sprzecznych przekonań nabierze wątpliwości, czy słuszność jest rzeczywiście po jego stronie. Ta rozbieżność smaku jest widoczna dla najbardziej nawet nieuważnego obserwatora, a po zbadaniu okazuje się jeszcze większa, niż się wydawała. Ludzie nieraz różnią się w poglądach na piękno i brzydotę, nawet gdy mają takie same ogólne zasady. W każdym języku pewne terminy wyrażają naganę, a inne - pochwałę, i wszyscy, którzy używają tego samego języka, muszą się do tego stosować. Wszyscy się zgodzili co do tego, że wytworność, ścisłość, prostota i dowcip zasługują na pochwałę u pisarza, a napuszony styl, afektacja, chłód i sztuczna błyskotliwość - na potępienie.
Gdy natomiast krytycy wchodzą w szczegóły, znika ta pozorna zgodność i okazuje się, że każdy nadawał tym wyrażeniom inne znaczenie. Gdy chodzi o przekonania i wiedzę, jest właśnie odwrotnie: tu między ludźmi zachodzi różnica często nic w szczegółach. lecz w ogólnych poglądach, i bardziej jest pozorna niż istotna. Wyjaśnienie terminów zazwyczaj kończy spór i dysputujący ze zdziwieniem stwierdzają, że kłócili się, choć w gruncie rzeczy sądy ich były zgodne.
Przekład Teresa Tatarkiewiczowa