Właściwe zrozumienie jakiejś rzeczy i błędne zrozumienie tej samej rzeczy nie wykluczają się nawzajem - to zdanie Kafki, wprawiające interpretatorów jego twórczości w niemałe zakłopotanie, oddaje w pełni istotę twórczości autora Procesu: niedookreśloność i wręcz programową niejednoznaczność.
Już Walter Benjamin - wnikliwy czytelnik Kafki - zauważył, że pisarz ten przedsięwziął wszelkie możliwe kroki przeciwko wykładni jego tekstów. Tak więc wszystkie interpretacje, którymi obrosła najsłynniejsza powieść Kafki, czyli Proces: religijna i teologiczna (m.in. M. Brod i M. Buber), filozoficzna (m.in. M. Bense i W. Emrich), przedstawiająca utwór ja- ko antycypację nazizmu (Th.W. Adorno), filologiczna (m.in. H. Binder), stylistyczna (np. F. Beissner i M. Walser) i obiektywizująca, tj. pozwalająca zrekonstruować i zrozumieć proces refleksji [...] wraz z jego wszystkimi detalami (F. Schirrmacher) są w jakimś stopniu słuszne, choć nie mogą rościć pretensji do wyłączności.
Trudno odmówić słuszności badaczowi literatury austriackiej Josephowi Strelce, który mówiąc o środkach obrazowania w prozie Kafki i jej możliwych interpretacjach stwierdził, że: Jak najbardziej możliwa, wyobrażalna, wręcz prawomocna, jest jednoczesność najróżniejszych interpretacji obrazów, np. zamku, sądu itd. tak długo, jak długo żadna z nich nie rości sobie pretensji do bycia jedyną prawdą bądź obiektywnie prawdziwym rozkodowaniem alegorii, ale zadowala się podkładaniem pod ogólną parabolę określonego, możliwego sensu.
Franz Kafka był przede wszystkim artystą słowa, i to zarówno w prozie, jak i tekstach autobiograficznych (dziennikach i listach), gdzie pisanie uznał zdecydowanie za jedyną formę swojej egzystencji. Przysłowiowy "kafkowski" świat - mglisty, w żadnym detalu niejednoznaczny, o zatartych konturach tego, co bylibyśmy skłonni uznać za rzeczywistość, a jednocześnie niepokojąco zwyczajny i podobny do naszego świata - został opisany zdumiewająco klarownym i prostym językiem.