Gajusz Horacjusz Flakkus (8 XII 65–27 XI 8 p.n.e.), znany w Polsce jako Horacy, był potomkiem wyzwoleńca i trudno sobie wyobrazić, by bez pomocy Mecenasa (któremu przedstawił go Wergiliusz około 38 p.n.e.) uzyskał pozycję, jaką przyszło mu się cieszyć – zwłaszcza, że udział w wojnie domowej po stronie republikanów przypłacił utratą majątku i dla zyskania środków do życia musiał się zatrudnić jako pisarz kwestury. Nie żeby oczekiwał wiele: willę w Tibur (dzisiejsze Tivoli) i niewielki majątek podarowany mu przez patrona, uważał za więcej niż wystarczające – wydaje się dlań charakterystyczne, że chcąc zachować względną niezależność, odrzucił propozycję objęcia funkcji osobistego sekretarza Augusta.
Dzieła Horacego obejmują 4 księgi pieśni (plus Carmen saeculare), zwanych też odami, dwie księgi listów poetyckich, dwie księgi satyr i księgę epod – mamy zatem do czynienia z dość zróżnicowanymi gatunkami poetyckimi, przy czym tę różnorodność dodatkowo zwiększa mnogość stosowanych przez poetę w pieśniach i epodach systemów wersyfikacyjnych. Varietas, różnorodność, jedna z podstawowych zasad klasycznej literatury, znajduje pełny wyraz w poezji Horacego: sama tylko księga I Pieśni zawiera wiersze pisane w kilkunastu systemach metrycznych (wersyfikacja grecka i łacińska opierają się na stosowaniu określonych sekwencji długich i krótkich sylab, a nie na dzisiejszym systemie sylabiczno-tonicznym). Te same pieśni charakteryzuje również ogromne zróżnicowanie tematyczne: od erotyków, przez opisy przyrody, utwory skierowane do przyjaciół czy ody symplotyczne, do tematów stricte politycznych, kiedy poeta chwali rodzinę czy osiągnięcia Oktawiana (te ostatnie szczególnie często spotykamy w znacznie niż pozostałe późniejszej księdze IV). Już lektura sześciu utworów znanych jako Ody rzymskie (III, 1-6) wystarcza, by zrozumieć, czym jest twórczość Horacego: te pomyślane jako pochwała rzymskiego charakteru pieśni poruszają szereg tematów istotnych dla historii imperium, cofając się przy tym aż do samych początków miasta – ich moralizatorski ton stanowi żywą ilustrację augustowskiej polityki naprawy obyczajów, a błyskotliwa forma i oryginalność ujęcia zdradzają niepowtarzalny geniusz poety.
Najwcześniejszym opublikowanym dziełem Horacego nie są jednak Ody, ale datowana na 35 r. p.n.e. pierwsza księga Satyr, dłuższych z reguły utworów nawiązujących w tonie do twórczości Lucyliusza (którego Horacy cenił, ale krytykował za zbytnią rozwlekłość). Horacy rozważa tu przywary natury ludzkiej, wypowiada się na bieżące tematy społeczne i literackie. Jako następne ukazały się (wraz z drugą księgą Satyr) napisane w latach 41-30 p.n.e. Epody, zbiór 17 utworów o zróżnicowanej tematyce i często dość zjadliwym charakterze – to tu właśnie znajdujemy dwa poematy poświęcone czarownicy Canidii, oskarżanej przez Horacego o najgorsze bezeceństwa, ze składaniem ofiar z ludzi włącznie (drugi z nich, w którym poeta rzekomo odwołuje swoje oskarżenia jest w rzeczywistości kolejnym atakiem), czy zabawny wiersz o zgubnej naturze czosnku.
Chronologicznie późniejsze są Pieśni, których publikacja przypada na 23 r. p.n.e. (księgi I-III), pierwsza księga Listów, ostatnia, czwarta księga Pieśni i wreszcie wydana być może już po śmierci poety druga księga Listów. Ta ostatnia, choć składają się na nią tylko trzy utwory, zasługuje na szczególną uwagę: jednym z nich jest List do Pizonów, poemat znany dziś bardziej jako Poetyka Horacego, a więc drugi (obok Poetyki Arystotelesa i O wzniosłości Pseudo-Longinosa) z trzech wielkich traktatów poświęconych sztuce poetyckiej. Traktat ten przy odrobinie wysiłku można podzielić na cztery części: w pierwszej mowa o ars poetica, sztuce poetyckiej jako takiej, w drugiej tematem rozważań jest artifex, poeta, w trzeciej poesis, zawartość dzieła, w ostatniej wreszcie poema, styl. Właśnie w Liście do Pizonów Horacy wykłada teorię decorum (stosowności, tego, co wypada) krytykując niestosownie górnolotny styl i podobne uchybienia względem sztuki poetyckiej, z nieuzasadnionymi udziwnieniami języka włącznie:
Sarkastyczne: w połogu zlegną góry, urodzi się mysz (párturiént montés, nascétur rídiculús mus) odbija z kolei charakterystyczną niechęć Horacego do wielkich, epickich założeń poetyckich, kończących się nieuchronną klęską w zestawieniu z Homerem. Na koniec wypada zaznaczyć, że Horacy znakomicie zdawał sobie sprawę z wartości swoich dzieł: jego znaną pieśń III, 30, pean ku czci nieśmiertelności poezji, parafrazowali często późniejsi twórcy, jak choćby Aleksander Puszkin. To samo przekonanie o boskiej naturze twórczości poetyckiej odnajdujemy w pieśni II, 20, z jego sławnym porównaniem poety do łabędzia i w pieśni IV, 10.