Żył w latach 1870-1953 i zadebiutował w 1887 roku jako poeta i od chwili debiutu jego liryka przeciwstawiała się modernistycznemu obrazowaniu. Zwracał się ku tradycji rosyjskiego klasycyzmu i poezji epigonów romantyzmu.
Jedynym ustępstwem na rzecz epoki, jakie uczynił, było wprowadzenie do wierszy tematyki filozoficzno-religijnej o silnych wpływach buddyjskich i panteistycznym tonie. Popularność zyskał jako autor poetyckiej prozy. W latach 1892-1912 powstały jego najwybitniejsze nowele. Stał się mistrzem krótkiego opowiadania, świat prozy Bunina doskonale oddaje atmosferę schyłku rosyjskiej kultury XIX-wiecznej.
Okres rewolucji i wojny domowej spędził w Moskwie i Odessie, prowadząc dziennik, którego część zaginęła po tym, jak pisarz bojąc się rewizji ukrył go tak dokładnie, że nie potrafił później odnaleźć rękopisu. Zachowane fragmenty opublikował za granicą pod tytułem Przeklęte dni (Okajannyje dni, 1925).
W 1920 roku opuścił Rosję i osiadł w Paryżu, gdzie spędził trzydzieści trzy lata. Trzymając się na uboczu życia emigracyjnego wiódł życie, w którym najwyższe literackie wzloty i zaszczyty przelatały się z okresami depresji, alkoholizmu i ubóstwa. Na emigracji przeżył nawrót sił twórczych, stworzył kilka zbiorów prozy, w tym uważany za najwybitniejszy w jego twórczości cykl Ciemne aleje (Tiomnyje allei, 1943-52) i powieść autobiograficzną Życie Arsieniewa (Żyzń Arsieniewa, 1927-33). Wydał tom wierszy Poezje wybrane (Izbrannyje stichi, 1929). W 1933 roku otrzymał literacką Nagrodę Nobla - jako pierwszy pisarz narodowości rosyjskiej.