Reklama

Młoda Polska. Ramy czasowe epoki

Przyjmuje się, że okres Młodej Polski obejmuje lata 1890-1918, choć historycy literatury za początek epoki uznają kilka dat.

Wszystkie one mają charakter umowny, gdyż narodziny nowych prądów intelektualnych i artystycznych są procesem długofalowym. Według Andrzeja Z. Makowieckiego i Kazimierza Wyki (największych znawców epoki) Młoda Polska rozpoczyna się w 1890 roku. Z datą tą nie wiąże się żadne ważne wydarzenie literackie ani historyczne. Od tego roku jednak możemy dostrzec w literaturze wyraźny wzrost deklaracji filozoficznych i artystycznych nowego pokolenia literackiego. Tomasz Weiss uważa za początek polskiego modernizmu rok 1891 - moment wydania pierwszego tomiku Poezji Kazimierza Przerwy-Tetmajera. Inni badacze opowiadają się za rokiem 1894, w którym wydrukowany został drugi tomik Poezji Tetmajera. 

Reklama

Dla jeszcze innych "momentem startu" Młodej Polski jest rok 1887 - czas powstania warszawskiego tygodnika "Życie" lub 10. 09. 1898 - data przybycia Stanisława Przybyszewskiego do Krakowa. Dla Juliana Krzyżanowskiego Młoda Polska rozpoczyna się zaś w roku 1895. Za datę końcową Młodej Polski uznaje się na ogół rok 1914 lub 1918, choć niektórzy proponują rok  1902 - czas końca pesymizmu i początku optymizmu. Ówczesna poezja zaczęła głosić kult siły, witalizmu, życia. Ważną cezurą wewnętrzną jest rok 1905. Wydarzenia rewolucyjne podzieliły epokę na dwa odmienne okresy. Pod wpływem społecznego buntu tematyka utworów i sposób poezjowania uległy wyraźnej zmianie. Miejsce koturnowej, oderwanej od polityki oraz rzeczywistości liryki (typowej dla fazy modernizmu) zajęła twórczość zaangażowana społecznie i narodowo. Do głosu doszli też ekspresjoniści. Szerzej sprawy te omówione zostaną w dalszych rozdziałach.  

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama