Termin Młoda Polska po raz pierwszy użyty został w roku 1898 w krakowskim piśmie "Życie". W ten sposób Ar- tur Górski (reprezentant młodego pokolenia artystów) zatytułował cykl artykułów poświęconych współczesnym zjawiskom literackim.
Nazwa utworzona została na wzór popularnych na Zachodzie określeń najnowszej sztuki (Młoda Francja, Młode Niemcy, Młoda Skandynawia). Ale w historii literatury polskiej funkcjonują też inne określenia epoki: modernizm, neoromantyzm, dekadentyzm, fin de siècle. Padają też w kontekście tej literatury nazwy parnasizmu czy symbolizmu jako etykiety tendencji dominujących w młodopolskiej twórczości. Terminem modernizm (dosłownie "nowoczesność") literaturoznawcy określają na ogół pierwsze dziesięciolecie Młodej Polski, czyli lata 1890-1900. Charakterystyczne cechy tego okresu to kult nowości, autonomia sztuki, preferencja dla indywidualizmu, świadomość aksjologicznego (aksjologia - nauka o wartościach) chaosu, kult twórczości wydobywającej prawdę w niekonwencjonalny sposób.
Modernizm uchodzi za najbardziej bojową fazę epoki. Wtedy wypowiedziano "wojnę" wcześniejszym prądom artystycznym (przede wszystkim realizmowi) oraz sformułowano większość manifestów i programów literackich. Nazwa neoromantyzm sugeruje bliskie związki epoki z romantyzmem. W okresie Młodej Polski nastąpił renesans popularności Juliusza Słowackiego. Twórcy Kordiana przyznano status pierwszego symbolisty w naszej litera- turze. Na nowo odkryto także poezję Cypriana Kamila Norwida. Największe zasługi w przypomnieniu i popularyzacji liryki autora Białych kwiatów przypadły Zenonowi Przesmyckiemu (Miriamowi). O fascynacji romantyzmem świadczyło też powszechne w tym czasie przypisywanie artyście roli maga, kapłana, jednostki wybranej, apoteoza zbuntowanego "ja", zainteresowanie mistyką, powrót do religii oraz sięganie po formę otwartą w dziedzinie kompozycji utworu literackiego. Fin de si`ecle i dekadentyzm to terminy używane wymiennie. Pierwszy z nich oznacza "koniec wieku".
Wśród elit intelektualnych i artystycznych lat 90. powszechne było poczucie kresu kultury łacińskiej. Ówczesna Europa przeżywała głęboki kryzys (aksjologiczny, artystyczny, naukowy), chyliła się ku upadkowi. Świadomość ta była owocem lęku przed rodzącą się kulturą masową, postrzeganą jako nowe barbarzyństwo, estetyczna dyktatura motłochu. Pod pojęciem dekadentyzmu rozumiemy dominujące w tym czasie nastroje: smutku, zniechęcenia, nudy, rozczarowania do nauki, niemocy. Pierwsi dekadenci to najczęściej dawni wyznawcy scjentyzmu, którzy zwątpili w możliwości poznawcze ludzkiego rozumu. Świat stał się dla nich labiryntem, przestrzenią zagadkową i niebezpieczną. Formami obrony przed tak pojmowaną rzeczywistością stały się alienacja, działalność artystyczna, ucieczka w alkohol, rozpustę, narkotyki.