Pisarze francuscy i angielscy opowiedzieli się za realizmem wcześniej i bardziej zdecydowanie niż ich niemieccy koledzy. We Francji literatura miała być - zgodnie z obowiązującą koncepcją - zwierciadłem życia pokazującym jego zarówno piękne, jak i szpetne aspekty.
Honoriusz Balzac, Stendhal i Gustaw Flaubert to powieściopisarze, którzy cieszyli się w Niemczech dużą popularnością, a Pani Bovary (1857) Flauberta należała w tym kraju do najpoczytniejszych powieści. W dziedzinie dramatu natomiast wpływowi okazali się tacy autorzy, jak Dumas syn, Sardou i Feuillet. W Anglii uprzemysłowienie i zapoczątkowane przezeń przemiany społeczne stosunkowo wcześnie wyostrzyły spojrzenie pisarzy na tzw. przeciętnych ludzi i ich problemy. Do najpopularniejszych autorów angielskich tego okresu należał Charles Dickens, który w swych powieściach ukazywał codzienne życie drobnego mieszczaństwa.
W Niemczech pisarz ten zyskał wielką popularność po 1840 r., jego powieści tłumaczono niemal natychmiast po angielskiej premierze. Systematycznie omawiano je też na łamach prasy, a narracyjny kunszt Dickensa stał się przedmiotem teoretycznych dociekań (Otto Ludwig np. podkreślał, że postaci w powieściach angielskiego pisarza nigdy nie przemawiają jak książka). Wpływy Dickensa są zauważalne u najznamienitszych realistów niemieckich, m.in. Gustawa Freytaga i Wilhelma Raabego. Inni angielscy pisarze realistyczni, którzy spotkali się w Niemczech z bardzo dobrym przyjęciem, to Thomas Carlyle i William Thackeray.
W połowie lat 60. XIX w. zaczęło się w Niemczech zainteresowanie literaturą rosyjską, która bardzo szybko zdobyła sobie liczne grono wielbicieli. Iwan Turgieniew, który w latach 80. stał się w Niemczech pisarzem modnym, podziałał np. inspirująco na Theodora Fontanego. Forma bezpretensjonalnego szkicu literackiego (Zapiski myśliwego) oraz nacechowany liryzmem ogląd rzeczywistości stały się wzorem także dla Theodora Storma. Sława Turgieniewa utorowała drogę innym pisarzom rosyjskim, którzy - tak jak Fiodor Dostojewski, a zwłaszcza Lew Tołstoj - stali się w Niemczech sławni pod koniec stulecia. Spośród niemieckich "protoplastów" realizmu wymienić należy Georga Büchnera, Christiana Dietricha Grabbego, Franza Grillparzera i Heinricha von Kleista w dziedzinie dramatu oraz epików i liryków: wczesnego Willibalda Alexisa, Karla Immermanna i Annette von Droste-Hülshoff, w których twórczości występują elementy realistycznego przedstawiania świata.