Reklama

Wulgata

Można powiedzieć, że jeśli św. Augustyn dał średniowieczu myśl i filozofię, to św. Hieronim dał mu język, albowiem na jego przekładzie Pisma Świętego – tzw. Wulgacie – łacińskie piśmienictwo średniowieczne kształtowało swoją wrażliwość, estetykę i bogactwo. Szczególny wpływ na literaturę wywarł Psałterz, czyli starotestamentalna Księga Psalmów.

Św. Hieronim urodził się w Strydonie (Istria). Żył od ok. 347 r. do 419/420 r. Chrzest przyjął z rąk papieża św. Liberiusza. Ukończył studia retoryczne w Rzymie. Jego nauczycielem był sławny gramatyk Donatus, którego podręcznik łaciny przez długie wieki był czytany, przepisywany, studiowany. Następnie udał się św. Hieronim do Trewiru (ówczesnej stolicy cesarstwa rzymskiego) nad rzeką Mozelą, gdzie poświęcił się karierze urzędniczej. W latach 370-373 przebywał w Akwilei jako duchowny. Następnie gościł u swego przyjaciela w Antiochii, gdzie miał sen, w którym Chrystus mówił do niego: Ciceronianus es, no tamen Christianus (jesteś wyznawcą Cycerona, a nie Chrystusa). Poruszony do żywego tymi słowami udał się na pustynię niedaleko Aleppo w Syrii, aby wieść życie pustelnicze. Jako pustelnik rozpoczął naukę języka hebrajskiego, chciał bowiem lepiej rozumieć Pismo Święte. W 382 r. Hieronim udał się do Rzymu. Zamieszkał na Awentynie i w ciągu trzech lat skupił wokół siebie elitę intelektualną ówczesnego Rzymu Zaprzyjaźnił się w tym czasie z papieżem Damazym, który oficjalnie polecił mu poprawienie tekstu Pisma Świętego. Po śmierci papieża Damazego, Hieronim poróżnił się z rzymskim duchowieństwem. Udał się do Egiptu, a potem do Betlejem, gdzie zbudował klasztor. Wulgacie, tłumaczeniu Pisma Świętego z języków hebrajskiego i greckiego na łacinę poświęcił 24 lata swojego życia (382-406). Tekst Wulgaty był oficjalnym tekstem Pisma Świętego w Kościele katolickim od początków V w. do XX w.

Reklama

Inne dzieła św. Hieronima to m.in. przekłady dzieł Orygenesa z greki na łacinę, prace egzegetyczne dotyczące Starego i Nowego Testamentu, pisma polemiczne (Adversus Helvidium, Contra Iovinianum, Dialogi contra Pelagianos), utwór O pisarzach kościelnych (rodzaj leksykonu literackiego), dzieła hagiograficzne (żywoty świętych Pawła Pustelnika, Hilariona, Malchusa). Istotną część literackiej spuścizny po św. Hieronimie stanowią jego listy odznaczające się niezwykłymi walorami artystycznymi. Zachowały się 154 przypisywane mu listy, ale tylko 121 z nich to autentyczne listy św. Hieronima. Tematyka ich jest bardzo różnorodna: są listy pochwalne, zachęcające, ganiące, oskarżające, pouczające, pocieszające. Jednym z najpiękniejszych listów pocieszających, czyli konsolacyjnych, jest list do Pauli po śmierci jej córki Blezyli (list 39).

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama