domestykacja
długotrwały proces przekształcania dziedzicznych właściwości roślin i zwierząt, który umożliwił człowiekowi przejście z koczowniczego w osiadły tryb życia; jednym z najistotniejszych czynników w procesie u. jest selekcja naturalna, zachodząca w zmienionych przez człowieka warunkach i selekcja sztuczna, prowadząca do wykształcenia pożądanych cech, np. plenności zbóż czy wysokiej mleczności bydła; u. dokonuje się łatwiej u zwierząt żyjących stadnie (krowy, konie) niż żyjących samotnie i zachowujących znaczną niezależność (np. koty); proces u. odbywał się często kilkakrotnie, w różnych regionach globu i w różnym czasie (np. świnia); większość u. nastąpiła na południu Eurazji; daty poszczególnych u. są obecnie (pocz. XXI w.) weryfikowane za pomocą badań DNA, ale za najwcześniej udomowione zwierzę uważa się psa; z czasem udomowiono bydło domowe, owce i kozy, a następnie świnię i osła; stosunkowo najpóźniej udomowiono konia; z ptactwa najwcześniej udomowiono gołębie, następnie kury i gęsi; obecnie liczba zwierząt udomowionych sięga ok. 100 gatunków.
- UDOMOWIONY, SYNONIM: oswojony, łagodny,...
- udomowić, (ja) udomowię tego konia,...
- TRESOWANY, SYNONIM: oswojony, udomowiony,...